De Verenigde Staten hebben op woensdag 31 januari 2013 met succes een nieuwe TDRS-communicatiesatelliet in de ruimte gebracht. De TDRS-K kunstmaan vertrok om 02u48 Belgische tijd aan boord van een Atlas 5 draagraket vanop de Cape Canaveral lanceerbasis in Florida en werd probleemloos uitgezet in een elliptische baan om de Aarde. Voor de Verenigde Staten en NASA was dit een zeer belangrijke lancering aangezien het cruciale TDRS-communicatienetwerk aan vernieuwing toe is.
Dit was de 35ste maal dat de Verenigde Staten een Atlas 5 raket lanceerden sinds deze raket in 2002 voor het eerst werd gelanceerd. De 58 meter lange draagraket zette de 3,4 ton zware TDRS-K kunstmaan 1 uur en 46 minuten na de start van de lancering probleemloos uit in een tijdelijke elliptische baan om de Aarde. Elke Atlas 5 draagraket bestaat uit, een door Russische ontwikkelde RD-180 raketmotor, onderste rakettrap met daarbovenop een Centaur 'upper stage'. De volgende dagen en weken zal de satelliet zich op eigen tot in een geosynchrone baan brengen. Eenmaal de satelliet zich in de juiste positie bevindt, zal deze gedurende drie maanden uitvoerig getest worden. Tijdens de voorbereidingen van deze lancering werd door het lanceerbedrijf United Launch Alliance (ULA) ook een nieuw record gebroken. Zo bevonden er zich slechts 27 dagen tussen het moment dat de raket op de Cape Canaveral lanceerbasis geassembleerd werd en de raketmotoren tot ontbranding werden gebracht.
Communicatie met ruimtetuigen
TDRS staat voor ‘Tracking & Data Relay Satellite’ en dit zijn Amerikaanse communicatiesatellieten die deel uitmaken van het Tracking and Data Relay Satellite System (TDRSS). Het TDRSS-netwerk wordt gebruikt door de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA en andere Amerikaanse gouvernementele agentschappen om te communiceren met satellieten, bemande ruimtetuigen, interplanetaire ruimtesondes, ruimtetelescopen en het internationaal ruimtestation ISS. NASA ontwikkelde in de jaren ’70 het TDRSS-communicatienetwerk om het toenmalige globale netwerk van grondstations te vervangen aangezien er steeds meer bemande ruimtevluchten werden gepland en ruimtesondes steeds meer data naar de Aarde terugstuurden. Elke TDRS-satelliet wordt in een geosynchrone baan om de Aarde geplaatst op een hoogte van 35 786 kilometer en heeft een levensduur van minstens tien jaar. De eerste zeven TDRS-satellieten werden gebouwd door het Amerikaanse bedrijf TRW en werden tussen 1983 en 1995 in de ruimte gebracht door Amerikaanse Space Shuttles en Atlas IIA draagraketten. De tweede TDRS-satelliet ging in 1986 echter wel verloren als gevolg van de ramp met het Amerikaanse ruimteveer Challenger. Na de eerste zeven TDRS-satellieten werden de drie volgende TDRS-kunstmanen, die deel uitmaakten van de tweede generatie, gebouwd door het Amerikaanse lucht- en ruimtevaartbedrijf Boeing. Deze satellieten gingen tussen juni 2000 en december 2002 de ruimte in. Om de kwaliteit van het netwerk te kunnen blijven garanderen, selecteerde NASA in 2007 de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA opnieuw Boeing om de derde generatie Tracking & Data Relay Satellite (TDRS) kunstmanen te bouwen. Het contract omvatte het ontwerp en de bouw van drie nieuwe TDRS-satellieten en had een totale waarde van meer dan 1 miljard dollar. Deze eerste TDRS-satelliet van de derde generatie (TDRS-K) heeft een gewicht bij het lanceren van 3,4 ton en werd uitgerust met ondermeer twee 4,5 meter grote regelbare schotelantennes waarmee men signalen kan versturen en ontvangen in de S-, Ku- en Ka-band. De twee volgende TDRS-satellieten, die deel uitmaken van de derde generatie, moeten in januari 2014 en 2015 in de ruimte gebracht worden en moeten op termijn, net als de TDRS-K, de oudste TDRS-satellieten vervangen. Deze drie nieuwe TDRS-satellieten zullen in de toekomst ook een cruciale rol spelen bij ondermeer het doorsturen van data afkomstig van de opvolger van de Hubble Space Telescope en bij toekomstige bemande Amerikaanse ruimtevluchten.
De Atlas 5 raket met aan boord de TDRS-K satelliet is klaar om gelanceerd te worden - Foto: Justin Ray
