Nieuwe details over de korst op de planeet Venus bevatten een aantal verrassingen over de geologie van de hetere tweelingbroer van de aarde, volgens nieuw door NASA gefinancierd onderzoek dat bewegingen van de korst van de planeet beschrijft. Wetenschappers verwachtten dat de buitenste laag van de korst van Venus in de loop van de tijd steeds dikker zou worden, gezien het schijnbare gebrek aan krachten die de korst terug zouden drijven naar het binnenste van de planeet. Maar het artikel, gepubliceerd in Nature Communications, stelt een metamorfismeproces van de korst voor dat gebaseerd is op gesteentedichtheid en smeltcycli.
De rotsachtige korst van de aarde bestaat uit massieve platen die langzaam bewegen en plooien en breuken vormen in een proces dat bekend staat als platentektoniek. Wanneer bijvoorbeeld twee platen op elkaar botsen, schuift de lichtere plaat bovenop de dichtere plaat, waardoor deze naar beneden wordt gedrukt in de laag eronder, de mantel. Dit proces, subductie genoemd, helpt de dikte van de aardkorst te bepalen. De rotsen waaruit de onderste plaat bestaat, ondergaan veranderingen door toenemende temperatuur en druk naarmate de plaat dieper in het binnenste van de planeet zakt. Deze veranderingen staan bekend als metamorfisme en zijn een van de oorzaken van vulkanische activiteit. Venus daarentegen heeft een korst die uit één stuk bestaat, zonder bewijs voor subductie veroorzaakt door platentektoniek zoals op aarde, legt Justin Filiberto uit, plaatsvervangend hoofd van NASA's Astromaterials Research and Exploration Science Division in NASA's Johnson Space Center in Houston en co-auteur van het artikel. In het artikel werd aan de hand van modellen vastgesteld dat de korst gemiddeld 40 kilometer dik is en maximaal 65 kilometer.
“Dat is verrassend dun, gezien de omstandigheden op de planeet,” zei Filiberto. “Het blijkt dat, volgens onze modellen, als de korst dikker wordt, de bodem zo dicht wordt dat hij ofwel afbreekt en deel wordt van de mantel of heet genoeg wordt om te smelten.” Venus heeft dus geen bewegende platen, maar de korst ondergaat wel metamorfisme. Deze ontdekking is een belangrijke stap in het begrijpen van geologische processen en de evolutie van de planeet. “Dit afbreken of smelten kan water en elementen terugvoeren naar het binnenste van de planeet en vulkanische activiteit stimuleren,” voegde Filiberto eraan toe. “Dit geeft ons een nieuw model voor hoe materiaal terugkeert naar het binnenste van de planeet en een andere manier om lava te maken en vulkaanuitbarstingen aan te wakkeren. Het stelt het speelveld opnieuw in voor hoe de geologie, korst en atmosfeer op Venus samenwerken.”
De volgende stap, voegde hij eraan toe, is het verzamelen van directe gegevens over de korst van Venus om deze modellen te testen en te verfijnen. Verschillende aankomende missies, waaronder NASA's DAVINCI (Deep Atmosphere Venus Investigation of Noble gases, Chemistry, and Imaging) en VERITAS (Venus Emissivity, Radio Science, InSAR, Topography, and Spectroscopy) en, in samenwerking met ESA (European Space Agency), Envision, hebben als doel het oppervlak en de atmosfeer van de planeet in meer detail te bestuderen. Deze inspanningen zouden kunnen helpen bevestigen of processen zoals metamorfisme en recyclage de korst van Venus vandaag actief aan het vormen zijn - en onthullen hoe zulke activiteit verbonden kan zijn met vulkanische en atmosferische evolutie. “We weten eigenlijk niet hoeveel vulkanische activiteit er op Venus is”, zegt Filiberto. “We nemen aan dat er veel is en onderzoek zegt dat dat ook zo zou moeten zijn, maar we hebben meer gegevens nodig om het zeker te weten.”
Bron: NASA
