Exoplaneten
Met behulp van de CHEOPS-ruimtetelescoop is een internationaal team, bestaande uit onderzoekers van de universiteiten van Bern en Genève en van het National Centre of Competence in Research (NCCR) PlanetS, er voor het eerst in geslaagd de vervorming van een exoplaneet te detecteren. Door sterke getijdenkrachten lijkt het uiterlijk van de planeet WASP-103b meer op een rugbybal dan op een bol.
Drie pas ontdekte planeten draaien gevaarlijk dicht om sterren die het einde van hun leven naderen. Van de duizenden buitenaardse planeten die tot nu toe zijn gevonden, hebben deze drie gasreuzenplaneten, die voor het eerst zijn ontdekt door de NASA TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite) missie, enkele van de kortste perioden of banen rond subreuzen of reuzensterren. Een van de planeten, TOI-2337b, zal in minder dan 1 miljoen jaar door zijn gastheerster worden opgeslokt, sneller dan enige andere planeet die momenteel bekend is.
Een groep astronomen, onder leiding van Thomas Mikal-Evans van het Max Planck Instituut voor Astronomie, heeft de eerste gedetailleerde meting gedaan van de atmosferische omstandigheden aan de nachtzijde van de hete Jupiter WASP-121b. Door metingen van de dagzijde op te nemen, hebben ze bepaald hoe water van fysische toestand verandert wanneer het zich beweegt tussen de hemisferen van de exoplaneet WASP-121 b.
Het aantal bevestigde exoplaneten is net de 5.000 gepasseerd, wat neerkomt op een 30 jaar durende ontdekkingsreis onder leiding van de ruimtetelescopen van de NASA. Nog niet zo lang geleden leefden we in een heelal met slechts een klein aantal bekende planeten, die allemaal rond onze zon draaiden. Maar een nieuwe reeks ontdekkingen markeert een wetenschappelijk hoogtepunt: Het bestaan van meer dan 5000 planeten buiten ons zonnestelsel is nu bevestigd.
Een team onder leiding van onderzoekers van de Universiteit van Montreal heeft bewijs gevonden dat twee exoplaneten die rond een rode dwergster draaien "waterwerelden" zijn, waar water een groot deel van de hele planeet uitmaakt. Deze werelden, gelegen in een planetenstelsel op 218 lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Lier, zijn anders dan alle andere planeten in ons zonnestelsel. Het team, onder leiding van Caroline Piaulet van het Trottier Institute for Research on Exoplanets (iREx) van de Universiteit van Montreal, publiceerde vandaag een gedetailleerde studie van dit planetenstelsel, bekend als Kepler-138, in het tijdschrift Nature Astronomy.
Astronomen hebben met de Gemini South-telescoop in Chili, die door het NOIRLab van NSF wordt geëxploiteerd, het eerste bewijs waargenomen dat een stervende zonachtige ster een exoplaneet heeft opgeslokt. Het "rokende pistool" van deze gebeurtenis werd gezien in een lange en laagenergetische uitbarsting van de ster, het kenmerk van een planeet die langs het oppervlak van een ster scheert. Dit nooit eerder geziene proces kan het uiteindelijke lot van de aarde inluiden wanneer onze eigen zon over ongeveer vijf miljard jaar het einde van haar leven nadert.
Een team van astronomen heeft met behulp van waarnemingen van de Hobby-Eberly Telescoop (HET) van het McDonald Observatorium van de Universiteit van Texas in Austin een van de langste gasstaarten ontdekt die ooit zijn waargenomen bij het ontsnappen van een planeet. De planeet, HAT-P-32b, is bijna twee keer zo groot als Jupiter en verliest zijn atmosfeer door middel van dramatische stralen helium die zich voor en achter hem ontvouwen terwijl hij door de ruimte reist.
Slechts twee van de meer dan 5300 bekende exoplaneten hebben tot nu toe bewijs geleverd van manen in een baan om hen heen. In waarnemingen van de planeten Kepler-1625b en Kepler-1708b door de Kepler- en Hubble-ruimtetelescopen hadden onderzoekers voor het eerst sporen van zulke manen ontdekt. Een nieuwe studie doet nu twijfels rijzen over deze eerdere beweringen.
Exoplaneet WASP-121 b is geen planeet zoals de aarde. Om te beginnen draait hij heel dicht om een ster die helderder en heter is dan de zon. De planeet staat zo gevaarlijk dicht bij zijn ster dat zijn bovenste atmosfeer extreem heet is, heter dan een stalen hoogoven. Een stortvloed van ultraviolet licht van de ster verhit de bovenste atmosfeer van de planeet, waardoor het magnesium- en ijzergas de ruimte in ontsnapt. Krachtige zwaartekracht-krachten van de ster hebben de vorm van de planeet veranderd, zodat hij nu meer de vorm van een rugbybal heeft. Door jarenlange waarnemingen van de Hubble-ruimtetelescoop te combineren met computermodellen, hebben astronomen nu bewijs gevonden voor het wervelen van enorme cyclonen op de helse planeet. De cyclonen worden herhaaldelijk gecreëerd en vernietigd door het grote temperatuurverschil tussen de sterzijde en de donkere nachtzijde van de exoplaneet.
Astronomen hebben met de Hubble-ruimtetelescoop van NASA de kleinste exoplaneet waargenomen waarvan waterdamp in de atmosfeer is gedetecteerd. Met een diameter van slechts ongeveer twee keer de aarde zou de planeet GJ 9827d een voorbeeld kunnen zijn van potentiële planeten met een waterrijke atmosfeer elders in ons melkwegstelsel.
Het heelal
Theorie
Objecten in het heelal
James Webb Space Telescope
Astrofotografie
Ruimtevaart in China
Dit gebeurde vandaag in 1986
Het Amerikaanse ruimteveer Challenger (STS-51-L) spat 73 seconden na de start van de lancering uit elkaar als gevolg van een brandstoflek in de rechterstuwraket. Zeven astronauten, waaronder de lerares Christa McAuliffe komen hierbij om het leven. Voor de Verenigde Staten, en de rest van de wereld die de lancering rechtstreeks volgden, was dit een grote ramp. De officiële onderzoekscommissie die na de ramp door toenmalig president Ronald Reagan werd ingesteld, concludeerde dat de waterstof en zuurstof, aan boord van de externe brandstoftank, in een grote wolk weliswaar zeer snel verbrandden, maar dat van explosieve verbranding geen sprake was. Het ruimteveer Challenger bevond zich midden in het inferno van de verbrandende brandstoffen en werd uiteindelijk uit elkaar gerukt. Foto: NASA
Redacteurs gezocht
Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!
Wordt medewerkerSteun Spacepage
Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.