Quasars zijn, na gammaflitsen en supernovae, de helderste en verste objecten die we kunnen waarnemen. Dit komt omdat het sterrenstelsels zijn die een zeer heldere kern hebben. Deze stelsels werden gevormd in een periode waarin het universum nog zeer jong was. Ze bevatten een grote hoeveelheid stof, jonge sterren en gas. Dergelijke objecten werden ontdekt doordat ze zeer sterke radiostralen uitzenden.
Met een traditionele telescoop zijn quasars niet veel meer dan een lichtpuntje. Ze kregen de naam 'quasi stellar radio objects' en worden geclassificeerd met de afkorting QSO. In het centrum van een quasar bevindt zich een zeer sterk zwart gat dat alle jonge sterren en gas opslorpt waardoor een grote hoeveelheid straling vrijkomt. Deze straling kan zoveel energie hebben als van 100 sterrenstelsels. Dit verschijnsel duurt ongeveer enkele miljarden jaren tot alle materie uit het stelsel is opgeslorpt. De straling die wordt uitgezonden, staat loodrecht op het vlak van het sterrenstelsel. Deze wordt met grote snelheid de ruimte in geschoten en wordt ook wel een 'jets' of straalstroom genoemd. Wanneer de materie op is, zal de quasar uitdoven en zal het verder door het leven gaan als en gewoon sterrenstelsel. Hierdoor weten astronomen dat veel sterrenstelsels waarschijnlijk in de beginperiode van hun bestaan quasars waren. Om deze waar te nemen, moeten wetenschappers dus in het verleden kijken wat wil zeggen op zeer grote afstanden van de aarde.
Enkele quasars die gefotografeerd werden door de Hubble Space Telescope - Foto: NASA / ESA.
Vandaag de dag zijn er ongeveer 60 000 quasars bekend in het universum. De eerste werden ontdekt in 1950. Maarten Schmidt was de eerste astronoom die het spectrum van een quasar kon verkrijgen. Hij ontdekte hierdoor dat deze objecten zich op een zeer grote afstand van de Aarde bevinden. De dichtstbijzijnde quasar bevindt zich op een afstand van 780 miljoen lichtjaar en de verste op 13 miljard lichtjaar. De helderste quasar (3C 273) bevindt zich in het sterrenbeeld Maagd en heeft een lichtkracht van ongeveer 2 biljoen maal die van onze zon. Quasars zijn eveneens ook heel helder in infrarood licht. Daarnaast zenden deze objecten ook nog energie uit via radiogolven, ultraviolet licht, röntgenstralingen en gammastralingen. Quasars zijn vrij zeldzaam. De reden hiervoor ligt aan het feit dat het zwarte gat, dat zich in het centrum bevindt, alle materie uit de omgeving opslorpt. Indien een quasar wil blijven overleven, zal deze ongeveer evenveel energie opslokken per jaar als 10 zonmassa’s. Astronomen vermoeden dat dergelijke objecten ongeveer 10 miljoen jaar actief zijn en daarna uitdoven tot een gewoon sterrenstelsel.
