Omdat kunstmatige intelligentie de behoefte aan veel meer computeropslag en verwerkingskracht stimuleert, is de belangstelling voor datacenters in de ruimte sterk toegenomen. Hoewel verschillende start-ups, zoals Starcloud, zich al met dit probleem bezighouden, heeft het idee ook de belangstelling gewekt van techmagnaten.
In mei werd bekend dat Eric Schmidt, voormalig CEO van Google, Relativity Space heeft overgenomen vanwege zijn interesse in datacenters in de ruimte. Eerder deze maand voorspelde Amazon-oprichter Jeff Bezos dat er binnen tien tot twintig jaar datacenters met een capaciteit van gigawatts in de ruimte zullen worden gebouwd. Nu heeft ook Elon Musk, wiens bedrijf SpaceX aanzienlijk meer ruimte-infrastructuur bezit en exploiteert dan enig ander bedrijf of land ter wereld, belangstelling getoond voor deze technologie.
Opschalen van V3-satellieten
Nadat Ars Technica een artikel had geschreven over het potentieel van autonome assemblage voor de bouw van grote datacenters in de ruimte, reageerde Musk op X door te zeggen dat Starlink-satellieten voor dit doel konden worden gebruikt. “Het zou volstaan om Starlink V3-satellieten, die beschikken over snelle laserverbindingen, op te schalen”, zei hij op de sociale mediasite X. “SpaceX gaat dit doen.” Musks interesse in datacenters in de ruimte vergroot de bekendheid van deze opkomende industrie aanzienlijk. Voorstanders van het idee zeggen dat de voordelen duidelijk zijn: gratis, onbeperkte energie van de zon en geen rommelige milieukosten voor de bouw van deze faciliteiten op aarde (waar het verzet begint toe te nemen). Critici zeggen dat het economisch onhaalbaar is om deze faciliteiten in de ruimte te bouwen en dat voorstanders de technologie die nodig is om dit te laten werken, onderschatten. De Starlink-constellatie van SpaceX heeft een deel van deze conventionele wijsheid al weerlegd door miljoenen klanten over de hele wereld te voorzien van supersnelle breedband en tegelijkertijd winst te maken. Als Musk dus gelooft dat de Starlink-architectuur kan worden toegepast op datacenters, zal de sector dit moeilijk kunnen negeren.
De belangstelling groeit snel
“De impuls die wordt gegeven door de zwaargewichten in de tech-industrie is zeer de moeite waard om in de gaten te houden”, aldus Caleb Henry, directeur onderzoek bij Quilty Space, in een interview. “Als zij hier geld in gaan steken, kunnen we een nieuwe transformatie zien van wat er in de ruimte gebeurt.” De essentiële functie van een datacenter is het opslaan, verwerken en verzenden van gegevens. Historisch gezien hebben satellieten hier al veel aan bijgedragen, aldus Henry. Telecommunicatiesatellieten zijn gespecialiseerd in het verzenden van gegevens. Beeldsatellieten slaan veel gegevens op en dumpen deze vervolgens wanneer ze over grondstations vliegen. De afgelopen jaren zijn boordcomputers steeds geavanceerder geworden in het verwerken van gegevens. Datacenters in de ruimte zouden de volgende evolutie hierin kunnen zijn. Critici merken terecht op dat er zeer grote satellieten met uitgebreide zonnepanelen nodig zouden zijn om datacenters van stroom te voorzien die kunnen concurreren met infrastructuur op de grond. De Starlink V3-satellieten van SpaceX zijn echter anders dan alle eerdere ruimtevaarttechnologie, aldus Henry.
Veel meer capaciteit
De huidige Starlink V2-minisatellieten van SpaceX hebben een maximale downlinkcapaciteit van ongeveer 100 Gbps. De V3-satelliet zal deze capaciteit naar verwachting met een factor 10 verhogen, tot 1 Tbps. Dit is niet ongekend in satellietcapaciteit, maar het is zeker op grote schaal. Viasat heeft bijvoorbeeld bijna tien jaar lang een contract gehad met Boeing en honderden miljoenen dollars uitgegeven om Viasat-3 te bouwen, een geostationaire satelliet met een capaciteit van 1 Tbps. Deze ene satelliet wordt mogelijk volgende week gelanceerd met een Atlas V-raket. SpaceX is van plan om tientallen Starlink V3-satellieten te lanceren, Henry schat het aantal op ongeveer 60, bij elke lancering van een Starship-raket. Die lanceringen zouden al in de eerste helft van 2026 kunnen plaatsvinden, aangezien SpaceX al een satellietdispenser heeft getest op zijn Starship-voertuig. “Niets anders in de rest van de satellietindustrie komt ook maar in de buurt van die capaciteit”, aldus Henry. Hoe de “opschaling” van Starlink V3-satellieten er precies uit zal zien, is nog niet duidelijk, maar het lijkt niet onrealistisch om te verwachten dat dit zal gebeuren. De allereerste operationele Starlink-satellieten werden iets meer dan vijf jaar geleden gelanceerd met een massa van ongeveer 300 kg en een capaciteit van 15 Gbps. Starlink V3-satellieten zullen waarschijnlijk een massa van 1500 kg hebben.
Starcloud 1
Starcloud, voorheen bekend onder de naam Lumen Orbit, is een startup gevestigd in Redmond (Washington, VS) met als missie de bouw van datacenters buiten de aarde, in de ruimte. Het bedrijf ziet de groeiende energievraag en koelbehoefte van hyperscale‐AI‐clusters en predikt dat de traditionele aardse datacenterinfrastructuur op z’n grenzen stuit. Starcloud stelt dat orbitale oplossingen kunnen helpen bij het ontsnappen aan beperkingen zoals milieu-impact, stroomnetcongestie en koelingsuitdagingen. Het bedrijf liet onlangs zijn eerste satelliet, Starcloud 1, in een baan om de aarde brengen door SpaceX. Deze demonstratiesatelliet, niet veel groter dan een koelkast, bevat high-end GPU-hardware die ongeveer 100 maal meer rekenkracht heeft dan wat er tot nu toe in de ruimte is gebruikt. Met deze eerste demonstratiesatelliet wil het bedrijf uitgebreid testen en valideren hoe AI‐accelerators (zoals NVIDIA GPU’s) presteren onder omstandigheden van microzwaartekracht, straling en vacuüm. Daarnaast wil Starcloud ook uitgebreid subsystemen testen als zonne-panelen, energieopslag en radiatieve koeling. Vooral dit laatste is iets waar heel veel bedrijven geïnteresseerd in zijn aangezien in vacuüm warmte direct kan worden afgevoerd door straling naar de ruimte en dit een bijzonder groot voordeel is ten opzichte van datacenters op aarde die water en/of luchtkoeling nodig hebben.
Bron: Ars Technica
