Stip alvast 12 november 2014 aan in uw agenda want op die dag wil Europa geschiedenis schrijven door voor het eerst een ruimtetuig te laten landen op het oppervlak van een komeet. Die dag zal de Rosetta ruimtesonde de kleine lander Philae afstoten die enkele uren later moet landen op het oppervlak van de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko.
Philae lander
De Europese ruimtesonde Rosetta draagt een 100 kilogram zware lander met zich mee die ontworpen werd om op het oppervlak te landen van de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko. Nadat de Europese ruimtesonde Rosetta op 6 augustus 2014 aankwam bij de komeet startte meteen de zoektocht naar een geschikte landingsplaats voor de kleine lander. Deze lander kreeg de naam 'Philae' waarmee men verwijst naar een eiland in de Nijl waar men een obelisk heeft gevonden die net als de Steen van Rosetta zorgde voor de ontcijfering van de Egyptische hiërogliefen waardoor een deel van de geheimen van het oude Egypte opgelost raakten. Aan boord van de Europese Philae lander bevinden zich tien wetenschappelijke instrumenten die vooral de samenstelling, het magnetisch veld en de interne structuur van deze komeet moeten bestuderen. Al deze instrumenten hebben samen een gewicht van 26,7 kilogram en werden ontwikkeld door wetenschappelijke instituten uit Oostenrijk, Duitsland, Frankrijk, Finland, Hongarije, Italië, Polen, Ierland en het Verenigde Koninkrijk. Doordat kometen algemeen aanzien worden als de oerbouwstenen van het zonnestelsel is de studie ervan dan ook van groot belang. Zo is deze komeet ontstaan uit dezelfde wolk van gas en stof als waaruit ook de Aarde en andere planeten zijn ontstaan. Terwijl de Aarde miljarden jaren later enorm is veranderd, veranderde de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko nauwelijks waardoor wetenschappers met deze missie kunnen terugkijken in de tijd. Onderaan dit artikel kan u een filmpje zien over de Philae lander en zijn wetenschappelijke instrumenten!
Instrumenten aan boord van Philae:
- APXS (Alpha Proton X-ray Spectrometer)
- COSAC (COmetary SAmpling and Composition)
- Ptolemy
- CIVA (Comet Nucleus Infrared and Visible Analyzer)
- ROLIS (Rosetta Lander Imaging System)
- CONSERT (COmet Nucleus Sounding Experiment by Radiowave Transmission)
- MUPUS (MUlti-PUrpose Sensors for Surface and Sub-Surface Science)
- ROMAP (Rosetta Lander Magnetometer and Plasma Monitor)
- SESAME (Surface Electric Sounding and Acoustic Monitoring Experiments)
- SD2 (Drill, Sample, and Distribution subsystem)
Landingsplaats
ESA koos, op basis van foto's genomen door de Rosetta ruimtesonde, een gebied op het oppervlak van de komeet, dat de naam 'J' draagt, als landingsplaats voor Philae. Dit gebied op de 'kop' van de komeet is relatief vlak, bevat nauwelijks grote rostblokken en wordt voldoende beschenen door de Zon. Een ander gebied op de komeet, gebied 'C' werd geselecteerd als back-up. Alle gekozen potentiële landingsplaatsen waren uiteindelijk veel grilliger en problematischer dan verwacht waardoor een landing op deze komeetkern niet zonder risico's is. Indien gebied J de landingsplaats wordt voor de kleine lander zal Rosetta de Philae lander omstreeks 09u35 Belgische tijd loskoppelen. Na een reis van ongeveer zeven uur moet Philae uiteindelijk omstreeks 17u00 Belgische tijd landen op het oppervlak van de komeet. Indien men wil uitwijken naar gebied C zal Philae om 14u04 Belgische tijd worden losgemaakt van Rosetta waarna de lander omstreeks 18u30 moet landen op de komeet. De lander werd zo ontworpen dat deze met een snelheid van 1 meter per seconde kan landen op het oppervlak van de komeet. De drie landingspoten moeten de impact van de landing opvangen zodat Philae niet terug de ruimte invliegt. Door de zeer geringe zwaartekracht van de komeet zal de kleine lander zich aan het oppervlak van de komeet vasthechten door middel van twee harpoenen. De communicatie met zeshoekige lander verloopt via de Rosetta ruimtesonde. Indien de landing een succes wordt, is dit een mijlpaal in de verkenning van het zonnestelsel en de exploratie van andere hemellichamen aangezien nog nooit eerder een zachte landing werd uitgevoerd op het oppervlak van een komeet. Deze historische gebeurtenis zal ook LIVE te volgen zijn op Spacepage en de website van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA.
Foto van het landingsgebied J op de komeet 67P/Churyumov–Gerasimenko - Foto: ESA
