De Europese ruimtesonde Rosetta is na een winterslaap van 31 maanden opnieuw 'wakker' geworden. Om 19u17 Belgische tijd ontving men in het vluchtleidingscentrum de eerste signalen van deze Europese kometenjager. Hiermee begint nu de laatste fase van de lange reis van Rosetta naar de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko waar het ruimtetuig in augustus 2014 moet bij aankomen.
Reis doorheen het zonnestelsel
De drie ton zware Rosetta ruimtesonde werd op 2 maart 2004 in de ruimte gebracht door middel van een Europese Ariane 5 raket. Om de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko halverwege 2014 te kunnen bereiken, moest het ruimtetuig verschillende scheervluchten uitvoeren langs planeten en andere hemellichamen. Zo vloog Rosetta op 4 maart 2005 een eerste keer langs de Aarde waarna het ruimtetuig op 25 februari 2007 langs de planeet Mars vloog. Na een tweede scheervlucht langs de Aarde in november 2007 bracht Rosetta op 5 september 2008 een bezoek aan de planetoïde 2867 Šteins. Rosetta vloog op 800 kilometer afstand en met een snelheid van 8,6 kilometer per seconde langs Šteins en stuurde foto's van deze rotsblok terug naar de Aarde. Op 13 november 2009 vloog Rosetta een derde keer langs de Aarde waarna het onbemande ruimtetuig begon aan zijn reis naar de planetoïde 21 Lutetia. In juli 2010 passeerde de ruimtesonde Rosetta Lutetia op een afstand van 3 160 km, met een snelheid van 15 kilometer per seconde. Opnieuw stuurde de Europese ruimtesonde tal van foto's en wetenschappelijke data over deze planetoïde naar de Aarde. Na het bezoek aan de planetoïde Lutetia werd Rosetta in juni 2011 in een zogeheten 'Deep-space hibernation' of 'winterslaap' gebracht. Dit om ervoor te zorgen dat het ruimtetuig in 2014 de komeet zou bereiken met een minimum aan energieverbruik.
Wakker worden
Ondertussen zijn we enkele jaren later en werd het tijd om Rosetta 'wakker' te maken. De Europese ruimtesonde, die genoemd werd naar de Steen van Rosetta en een belangrijke sleutel vormde in het ontcijferen van Egyptische Hiërogliefen, reist momenteel de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko naar de binnenste regionen van het zonnestelsel achterna. Rosetta moest zichzelf op 20 januari 2014 'wakker' maken waarna het ruimtetuig zo snel mogelijk contact moest maken met de Aarde. De eerste signalen werden uiteindelijk om 19u17 Belgische tijd ontvangen waarna een luid applaus losbarstte in het European Space Operations Centre (ESOC) in Duitsland waar Rosetta op de voet wordt gevolgd. het hele geburen was ook rechtstreeks te volgen via internet. Op het moment dat men de eerste signalen ontving, bevond het ruimtetuig zich nog op een afstand van ongeveer negen miljoen kilometer van de komeet en 800 miljoen kilometer van de Aarde. De signalen afkomstig van Rosetta deden er 45 minuten over om de Aarde te bereiken en werden opgevangen door ondermeer de 70 meter grote schotelantenne in Goldstone dat deel uitmaakt van NASA's Deep Space Network. Nu Rosetta opnieuw contact met de Aarde heeft gemaakt, kan de vluchtleiding achterhalen of alle systemen aan boord van Rosetta de lange reis hebben overleefd. Ondertussen blijft Rosetta in de richting van komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko vliegen.
ESA organiseerde het Rosetta Wake-up evenement dat LIVE te volgen was via internet - Foto: ESA
Op weg naar komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko
In mei 2014 moet de afstand van Rosetta tot de komeet al verkleind zijn tot slechts twee miljoen kilometer. Dit is het moment waarop de eerste foto's van deze komeet zullen gemaakt worden door Rosetta. In augustus 2014 moet Rosetta de komeet uiteindelijk helemaal in beeld en kaart hebben gebracht. Deze gegevens moeten vluchtleiders uiteindelijk helpen om een geschikte landingsplaats te vinden voor een kleine lander die Rosetta met zich meedraagt. Naast het onderzoeken en fotograferen van de komeet zal Rosetta ook in november 2014 een kleine lander laten afdalen tot op het oppervlak van dit hemellichaam. De lander, genaamd Philae, moet uiteindelijk de eerste foto's maken vanop het oppervlak van een komeet en moet de samenstelling van de bodem van deze komeet onderzoeken. Zo werd Philae uitgerust met instrumenten die tot dertig centimeter diep kunnen boren en vervolgens bodemmonsters kunnen analyseren. Rosetta zelf zal de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko escorteren bij zijn vlucht rondom de Zon en verwacht wordt dat deze missie in december 2015 ten einde zal zijn. Indien dit alles vlekkeloos verloopt, zal dit ongetwijfeld één van de hoogtepunten zijn uit de geschiedenis van de Europese ruimtevaart en de verkenning van het zonnestelsel. Het onderzoek door Rosetta van deze komeet is voor wetenschappers heel belangrijk aangezien kometen vaak worden aanzien en omschreven als de primitieve bouwblokken van het zonnestelsel. Wellicht zijn kometen ook de meest waarschijnlijke bron van een groot deel van het water op onze planeet en brachten zij zelfs ingrediënten voor leven op Aarde.
