SpaceX, het private ruimtevaartbedrijf van Elon Musk, heeft op dinsdag 7 januari 2020 voor de derde maal met succes zestig satellieten in de ruimte gebracht. Dit was de eerste lancering van 2020. De krachtige Falcon 9 raket vertrok om 03u19 Belgische tijd vanop de Cape Canaveral lanceerbasis in Florida en begon de zestig satellieten meer dan een uur na lift-off uit te zetten in een lage baan om de Aarde. Dit was de derde missie uit SpaceX's ambitieuze Starlink project waarmee het Amerikaanse bedrijf wereldwijd breedband internet wil aanbieden per satelliet.
De reden waarom SpaceX en zijn oprichter Elon Musk zich nu op breedbandinternet focussen is heel simpel. Na diverse onderzoeken blijkt dat ongeveer de helft van de wereldbevolking nog geen toegang heeft tot het internet en daar wil het Amerikaanse ruimtevaartbedrijf iets aan doen. Al sinds 2015 speelt het bedrijf met het idee om zich te mengen in de internetrace. Toch lost SpaceX zelden informatie over zijn zogeheten 'Starlink' project dat van een ongekende grootte is in de wereld van de ruimtevaart en satelliettechnologie. Zo wil SpaceX een gigantisch netwerk van van duizenden communicatiesatellieten in een lage baan om de Aarde brengen dat er tegen 2024 moeten voor zorgen dat iedereen op Aarde, waar ook toegang heeft tot breedbandinternet. Samenhangend aan dit netwerk van vele duizenden satellieten van het Starlink project hoort ook de realisatie van een netwerk op Aarde van goedkope grondstations. Om dit project te realiseren, zullen SpaceX en Elon Musk echter nog een hele lange weg moeten afleggen. Zo schat het bedrijf dat er in een eerste fase maar liefst 4 250 satellieten nodig zijn om hogesnelheidsinternet van één Gigabit per seconde wereldwijd aan te bieden. Deze gigantische hoeveelheid aan satellieten is ongeveer het drievoud van het aantal satellieten dat momenteel rond de Aarde hangt. Uiteindelijk wil SpaceX het netwerk uitbreiden tot maar liefst 12 000 satellieten, verspreidt over verschillende fases.
Al deze Starlink internetsatellieten gaan in lage banen om de Aarde cirkelen en moeten op termijn een up- en downloadsnelheid aanbieden die veertig maal sneller is dan gemiddeld aan gebruikers waar ook ter wereld. Oorspronkelijk zouden de satellieten in een baan om de Aarde worden gebracht op een hoogte tussen 1 100 en 1 350 kilometer. Uiteindelijk besliste SpaceX 1 584 van deze satellieten in een lage baan te brengen, op een hoogte van ongeveer 550 kilometer, doordat men dan minder satellieten nodig heeft en de wachttijd (latency) zal dalen tot 15 milliseconden. Wanneer men satellieten in een lagere baan om de Aarde brengt, zullen deze ook veel sneller terug opbranden in de atmosfeer van de Aarde en voor minder ruimteafval zorgen. Onderaan dit artikel kan u de beelden bekijken van deze lancering!
Een project van dergelijke omvang is extreem duur. Zo zou dit gehele project een prijskaartje hebben van ongeveer tien miljard dollar. Dit is dan ook de reden waarom Elon Musk en SpaceX voor het Starlink project willen samenwerken met internetgiganten als Google. SpaceX wil het 'supersnelle' internet over zijn satellieten tegen een bijzonder lage prijs aanbieden aan iedereen op Aarde. Volgens het ruimtevaartbedrijf moet het ook perfect mogelijk zijn om met het Starlink project winst te maken. Zo hebben financiële studies uitgewezen dat SpaceX tegen 2025 wel eens 40 miljoen klanten zou kunnen hebben die allemaal breedbandinternet willen via het Starlink project. Indien SpaceX hier geld kan uithalen, wil het bedrijf dit terug investeren in zijn technologie die al gebruikt worden om mensen naar Mars te brengen. Elon Musk is met zijn ambitieus Starlink project om iedereen op Aarde breedbandinternet aan te bieden echter niet alleen. Zo wil het bedrijf OneWeb, dat werd opgericht door oud-Google oprichter Greg Wyler, eveneens een netwerk van satellieten rond de Aarde uitbouwen dat wereldwijd breedbandinternet moet aanbieden. OneWeb heeft in 2019 al zijn eerste satellieten in de ruimte gebracht en hoopt op termijn 648 satellieten in een lage baan om onze planeet te hebben. Ook bedrijven als Samsung, Space Norway, Amazon en Telesat hebben in het verleden al grote interesse getoond in het uitbouwen van een netwerk van satellieten die wereldwijd internet moeten aanbieden.
Om het Starlink project van SpaceX in de praktijk te testen en valideren, bracht SpaceX in februari 2019 de eerste twee testsatellieten in de ruimte brengen tijdens een Falcon 9 lancering. Naast de officiële goedkeuring van de Amerikaanse telecomtoezichthouder Federal Communications Commission (FCC) was het in de ruimte brengen van de eerste twee prototypes van satellieten uit dit project voor SpaceX opnieuw een grote stap in de realisatie van Starlink. De twee testsatellieten hadden elk een gewicht van 400 kilogram en zijn ongeveer één meter groot. Beide satellieten werden voorzien van zonnepanelen voor het opwekken van elektriciteit en moesten vooral apparatuur en systemen testen die later zouden gebruikt worden bij de verdere ontplooiing van het indrukwekkende netwerk. De twee testsatellieten werden in verbinding gebracht met grondstations in Californië, Texas en Washington waarna ook mobiele grondstations in bestelwagens de communicatie met de twee satellieten testte. De zestig satellieten die tijdens de eerste echte Starlink missie in de ruimte werden gebracht in mei 2019, hadden elk een gewicht van ongeveer 225 kilogram en werden uitgerust met optische sensoren waarmee men botsingen met andere satellieten wil voorkomen. Op 11 november 2019 volgde een tweede lancering van 60 satellieten die eveneens allemaal succesvol in de ruimte werden gebracht. Met de derde lancering in januari 2020 komt het totale netwerk van Starlink satellieten al op 180 waardoor SpaceX nu het eerste private bedrijf is dat beschikt over het meeste aantal satellieten.
Ondanks de goede bedoelingen van SpaceX om aan iedereen op Aarde supersnel internet aan te bieden, krijgt dit project ook steeds meer kritiek. Zo stellen ruimtevaartorganisaties zoals NASA zich openlijk vragen bij het grote aantal satellieten die in lage banen om de Aarde gaan cirkelen. Zo zou met de komst van een dergelijk netwerk van satellieten de kans op botsingen veel groter worden en zou het Starlink netwerk interferenties kunnen veroorzaken. SpaceX is er van overtuigd dat hun Starlink satellieten voor weinig ruimteafval gaan zorgen aangezien deze allemaal worden voorzien van een eigen elektrisch propulsiesysteem waardoor deze bestuurbaar zijn en botsingen moeten voorkomen. Daarnaast maken ook heel wat astronomen zich zorgen over dit project. Zo zouden de vele duizenden Starink satellieten de lange astronomische observaties kunnen verstoren wanneer deze lichtsporen aan de nachtelijke hemel veroorzaken.
