Vanop de Amerikaanse Cape Canaveral lanceerbasis in Florida is op donderdag 20 februari 2014 een GPS-navigatiesatelliet in de ruimte gebracht. De 25ste Delta 4 draagraket vertrok om 02u59 Belgische tijd en zette de GPS 2F-5 kunstmaan 3 uur en 33 minuten later uit in de juiste baan om de Aarde op een hoogte van 20 370 kilometer.
Voor het Amerikaanse lanceerbedrijf United Launch Alliance (ULA) was dit de 79ste lancering sinds het bedrijf in 2006 werd opgericht door Lockheed Martin en Boeing. Bij de lancering had de 62 meter lange Delta 4 draagraket een gewicht van 250 ton. De GPS 2F-5 satelliet is het vijfde exemplaar van de Block 2F generatie navigatiesatellieten. Dit zijn de nieuwste GPS-satellieten en worden in opdracht van de US Air Force (Amerikaanse luchtmacht) gebouwd door het Amerikaanse lucht- en ruimtevaartbedrijf Boeing. Alle voorgaande GPS-satellieten werden steeds gebouwd door Lockheed Martin. De Block 2F satellieten hebben een verwachte levensduur van twaalf jaar en hebben bij het lanceren elk een gewicht van 1,6 ton. De eerste vier satellieten van deze nieuwe generatie werden in mei 2010, juli 2011, oktober 2012 en mei 2013 succesvol in de ruimte gebracht. Alles samen was dit al de 65ste Amerikaanse GPS-satelliet die gelanceerd werd. Nu deze GPS 2F-5 satelliet zich in een baan om de Aarde bevindt, zal deze de taken overnemen van de GPS 2A-28 kunstmaan die in november 1997 in de ruimte gebracht werd. De GPS 2A-28 satelliet zal dan wellicht dienstdoen als reservesatelliet. Vandaag de dag bestaat het Amerikaanse Global Positioning System (GPS) uit 31 operationele satellieten en worden de oudste kunstmanen systematisch vervangen. In 2014 plannen de Verenigde Staten de lancering van de eerste navigatiesatelliet van de Block 3A generatie. Deze nieuwste generatie zal gebouwd worden door Lockheed Martin en moet ervoor zorgen dat civiele ontvangers vanaf dan ook kunnen gebruik maken van andere signalen dan vandaag de dag het geval is. Ook aan militaire gebruikers zal de Block 3A generatie nieuwe signalen aanbieden.
De GPS 2F-5 satelliet wordt klaargemaakt voor zijn lancering - Foto: Boeing
Het Global Positioning System (GPS) is de commerciële benaming voor het Amerikaanse NAVigation Satellite Time And Ranging (NAVSTAR) systeem. Dit systeem werd ontwikkeld door het Amerikaanse Ministerie van Defensie. De eerste NAVSTAR-satelliet ging in 1978 al de ruimte in en van deze eerste generatie GPS-satellieten werden elf exemplaren in de ruimte gebracht. In 1995 werd het systeem officieel operationeel verklaard. Het incident met de Korean Air-vlucht 007 in 1983, waarbij ondermeer een Amerikaanse senator om het leven kwam, zorgde ervoor dat het navigatiesysteem op vraag van de toenmalige president Ronald Reagan uiteindelijk werd vrijgegeven voor civiel gebruik. Hierdoor werd het GPS-systeem 's werelds eerste commerciële satellietplaatsbepalingssysteem. Het hart van het GPS-systeem zijn de satellieten. Er zijn steeds minimaal 24 GPS-satellieten operationeel. Alle kunstmanen draaien in zes cirkelvormige banen om de Aarde op een hoogte van ongeveer 20 200 kilometer en hebben een snelheid die zo groot is waardoor ze elke twaalf uur éénmaal om de Aarde draaien. Deze banen zijn zodanig samengesteld dat vanaf elke plaats op Aarde altijd minstens vier satellieten waarneembaar zijn. De operationele satellieten sturen continu signalen naar de Aarde die door middel van ontvangers opgevangen worden. De vele grondstations controleren en corrigeren de werking van de GPS-satellieten. Bij GPS-satellieten zijn er twee nauwkeurigheidsniveaus; één voor militair gebruik (Precise Positioning Service) en één voor civiel gebruik (Standard Positioning Service). Elke GPS-satelliet zendt ook op meerdere draagfrequenties uit waarvan L1 (1,57542 GHz) en L2 (1,2276 GHz) de belangrijkste zijn.
