Lancering van de Sojoez TMA-19M
Foto: NASA

Nadat vanop de Bajkonoer lanceerbasis in Kazachstan op dinsdag 15 december 2015 een bemande Sojoez capsule succesvol in de ruimte werd gebracht, heeft het ruimtevaartuig, met aan boord drie ruimtevaarders, zich zes uur later kunnen vastmaken aan het internationale ruimtestation ISS. In tegenstelling tot wat voorzien was, kon de Sojoez TMA-19M ruimtecapsule zich niet automatisch koppelen aan het ISS. Gezagvoerder Yuri Malenchenko slaagde er uiteindelijk toch in om het ruimtevaartuig manueel vast te maken aan het ruimtecomplex.

Manuele koppeling

De meer dan zeven ton zware Sojoez TMA-19M ruimtecapsule vertrok op 15 december om 11u03 Belgische tijd vanop de Bajkonoer lanceerbasis in Kazachstan en werd in de ruimte gebracht door middel van een bijhorende Sojoez FG draagraket. Bij de start van de lancering had de Sojoez draagraket een gewicht van 440 ton en was deze raket 49 meter lang. Enkele seconden voor lift-off van de Sojoez raket vloog het ISS ook over de Bajkonoer lanceerbasis en liet ISS-gezagvoerder Barry Wilmore weten dat hij vanuit het ISS de lancering kon zien. Iets meer dan twee minuten na de start van de lancering werden de vier boosterraketten afgestoten van de Sojoez draagraket. Nog enkele minuten later werd de onderste trap afgestoten waarna het de tweede rakettrap tot ontbranding werd gebracht. Zoals steeds bij Sojoez-lanceringen werd het ruimtetuig iets minder dan negen minuten na de start van de lancering losgemaakt van de draagraket en uitgezet in een lage baan om de Aarde. Meteen hierna werden de twee zonnepanelen van het ruimtetuig opengevouwen en werden er enkele cruciale baanmanoeuvres uitgevoerd zodat de Sojoez TMA-19M het internationale ruimtestation kon inhalen. Uiteindelijk koppelde de Sojoez TMA-19M zich ongeveer zes uur na de start van de lancering aan de Rassvet koppelingsmodule van het internationale ruimtestation. Normaal had deze koppeling automatisch moeten worden uitgevoerd maar omwille van een probleem met het automatische koppelingssysteem nam gezagvoerder Yuri Malenchenko de bediening van het ruimtevaartuig over. De koppeling vond plaats toen beide ruimtetuigen met een snelheid van ongeveer 28 000 kilometer per uur over India vlogen. In het verleden duurden vluchten van een bemand Sojoez ruimtetuig naar het internationale ruimtestation steeds twee dagen. Ook de Amerikaanse Space Shuttles deden er steeds twee dagen over om het ISS te bereiken. Gedurende voorgaande reizen van Sojoez ruimtetuigen naar het ruimtestation werd de baan van het ruimtetuig geleidelijk opgetrokken aangezien het ISS in een baan om de Aarde draait op een hoogte van ongeveer 418 kilometer. De verkorte reis naar het ruimtestation duurt normaal vier omwentelingen om de Aarde en is voor de ruimtevaarders aan boord van de Sojoez veel aangenamer aangezien zij nu geen twee dagen meer moeten leven in een piepkleine ruimte. Ook voor het Russische vluchtleidingscentrum biedt een korte reis naar het ISS meer voordelen aangezien er veel minder vluchtleiders nodig zijn en men op die manier kosten kan besparen. Onderaan dit artikel kan u de beelden herbekijken van de lancering!

Sojoez TMA-19M bemanningDe Sojoez TMA-19M bemanning - Foto: NASA/Roscosmos

Marathon lopen in de ruimte

Aan boord van de Sojoez TMA-19M bevonden zich zoals steeds drie ruimtevaarders. Gezagvoerder van het ruimtevaartuig was de ervaren Russische kosmonaut Yuri Malenchenko. Deze 53-jarige gewezen gevechtspiloot werd in 1987 geselecteerd als kosmonaut waarna hij enkele jaren een intensieve training volgde. Uiteindelijk ging Yuri Malenchenko op 1 juli 1994 voor het eerst de ruimte in aan boord van de Sojoez TM-19 en verbleef hij meer dan 125 dagen aan boord van het Russische ruimtestation Mir. Na zijn eerste langdurige bemande ruimtevlucht ging Malenchenko in 2000 opnieuw de ruimte, ditmaal aan boord van het Amerikaanse ruimteveer Atlantis. Tijdens zijn tweede ruimtevlucht bracht de Rus voor het eerst een bezoek aan het toen nog jonge internationale ruimtestation. Uiteindelijk verbleef Yuri Malenchenko de afgelopen jaren nog driemaal aan boord van het ISS en voerde hij in totaal al vijf ruimtewandelingen uit. Door zijn vijf ruimtemissies is Yuri Malenchenko vandaag de dag één van de meest ervaren ruimtevaarders. De tweede passagier aan boord van de Sojoez TMA-19M was de Amerikaanse astronaut Timothy Kopra. Deze 52-jarige gewezen Amerikaanse luchtmachtpiloot werd in 2000 door NASA geselecteerd als astronaut. Na zijn jarenlange opleiding verbleef Kopra in 2009 een eerste maal aan boord van het internationale ruimtestation tijdens de ISS Expedition 46/47 missie. Tijdens deze ruimtemissie voerde Kopra één ruimtewandeling uit. De derde passagier aan boord van de Sojoez TMA-19M was de Britse ESA-ruimtevaarder Timothy Peake. Peake is een gewezen Britse testpiloot en werd in 2009 door de Europese ruimtevaartorganisatie geselecteerd als Europese ruimtevaarder. Voor Peake is deze ruimtevlucht zijn eerste verblijf aan boord van het ISS na een intensieve training die maar liefst zes jaren duurde. De missie van Peake kreeg de naam Principia en zal normaal zes maanden duren. Gedurende zijn verblijf aan boord van het ISS zal Tim Peake, net als zijn collega's, tientallen wetenschappelijke experimenten uitvoeren en opvolgen en zal hij kinderen en studenten proberen betrekken bij zijn ruimtemissie in het kader van een uitgebreid educatief programma. Peake is na de Italiaanse Samantha Cristoforetti en de Deen Andreas Mogensen de derde Europeaan die dit jaar zal leven en werken aan boord van het internationale ruimtestation. Tim Peake zal tijdens zijn langdurig verblijf in de ruimte ook de bekende marathon van Londen meelopen. Zo zal de ruimtevaarder aan boord van het ISS op een speciale loopband op 24 april 2016 de volle 42 kilometer meelopen tijdens de marathon van Londen. Om hem af te leiden tijdens het lopen, zal Peake de straten van Londen voor zich zien via een iPad. Door de marathon mee te lopen aan boord van het ISS kunnen wetenschappers mooi zien welke gevolgen gewichtloosheid heeft op het menselijke lichaam tijdens dergelijke zware fysieke inspanningen. Samen met Malenchenko en Kopra zal Peake de volgende maanden deel uitmaken van de ISS Expedition 46 crew. 

Het ISS in cijfers

Vandaag de dag is het internationale ruimtestation ISS het grootste en meest complexe ruimteproject dat de mens heeft verwezenlijkt. De kostprijs van het ISS werd in 2010 geschat op 150 miljard dollar dat werd betaald door de Verenigde Staten, Rusland, Canada, Japan en de lidstaten van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA. Het internationale ruimtestation ISS draait met een snelheid van 7,6 kilometer per seconde in een lage baan om de Aarde op een hoogte van ongeveer 400 kilometer. Hierdoor draait dit ruimtestation 15,5 maal per 24 uur om onze planeet. Door de aantrekkingskracht van de Aarde zakt de baan het ISS elke maand met 2 kilometer. Het ruimtecomplex heeft een lengte van 72,8 meter, is 108,5 meter breed en heeft een gewicht van ongeveer 419 ton. Zo is het ISS bijna 4 keer zo groot als het Russische ruimtestation Mir. Om alle modules, systemen en apparatuur van het ruimtestation goed te kunnen laten functioneren en met elkaar te verbinden, bevindt zich aan boord van het ISS 12,9 kilometer aan elektrische bedrading. Daarnaast bevinden zich aan boord van dit ruimtecomplex 52 computers die alle systemen controleren. Dankzij de vele modules waaruit het ISS is samengesteld, bevindt zich aan boord van dit ruimtestation een leefbare ruimte van 916 kubieke meter. Dit is vergelijkbaar met het volume van een Boeing 747 passagiersvliegtuig. Voor de ruimtevaarders aan boord van het ISS duurt een gemiddelde werkdag ongeveer 9 uur en net zoals op Aarde eten ze driemaal per dag. Om een crew van drie ruimtevaarders gedurende 6 maanden lang te laten leven en werken aan boord van het ISS heeft men ongeveer 4 ton voedsel nodig. 
Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.

Dit gebeurde vandaag in 2000

Het gebeurde toen

Een Amerikaanse Delta II raket brengt vanop de Vandenberg lanceerbasis in Californië de Earth Observing-1 aardobservatiesatelliet in de ruimte. Deze satelliet maakte deel uit van NASA's New Millennium Program en kon dankzij het Advanced Land Imager instrument het aardoppervlak observeren in negen verschillende golflengtes. Foto: NASA

Ontdek meer gebeurtenissen

Redacteurs gezocht

Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!

Wordt medewerker

Steun Spacepage

Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.

100%

Sociale netwerken