Artistieke impressie van verschillende exoplaneten die door Kepler zijn ontdekt
Foto: NASA

Uit een gedetailleerde analyse van de gegevens afkomstig van de Amerikaanse ruimtetelescoop Kepler hebben astronomen het bestaan van 1 284 nieuwe exoplaneten bevestigd. Hierdoor staat de teller van gekende planeten rondom andere sterren nu op meer dan 3 200 waarvan er tot op heden 2 325 werden ontdekt door Kepler. Nog nooit eerder werd het bestaan van zoveel exoplaneten in één keer bevestigd.

Dat de Amerikaanse Kepler ruimtetelescoop regelmatig planeten ontdekt rondom andere sterren is niet nieuw. Zo keek de Kepler ruimtetelescoop vier jaar lang langdurig naar 150 000 sterren om op deze manier dipjes in de helderheid van de ster te kunnen waarnemen. Dergelijke dipjes kunnen wijzen op het bestaan van een planeet dat rond deze ster cirkelt. Wanneer Kepler één of meerdere kandidaat-exoplaneten heeft ontdekt, moet dit wel nog op een andere manier geverifieerd worden of het weldegelijk gaat om een echte planeet. Dankzij deze methode ontdekte Kepler in het verleden al vele honderden exoplaneten en kandidaat-exoplaneten. Toch is dit de eerste maal dat astronomen het bestaan van zoveel exoplaneten in één keer hebben bevestigd. De reden hiervoor ligt aan een nieuwe statistische methode die men heeft toegepast op heel veel kandidaat-exoplaneten. Tijdens de analyse hebben de onderzoekers zich twee vragen gesteld; lijkt het waargenomen helderheidsdipje op een planeet en hoe gebruikelijk is het dat een ander hemellichaam zoals een kleine ster zich voor de ogen van Kepler voordoet als een planeet? Door deze informatie te combineren, kunnen astronomen achterhalen hoe groot de kans is dat het door Kepler waargenomen helderheidsdipje weldegelijk werd veroorzaakt door een planeet. Is deze kans groter dan 90%, dan kan de kandidaat-exoplaneet geclassificeerd worden als ‘exoplaneet’. Deze nieuwe statistische methode heeft men uiteindelijk losgelaten op de 4 302 kandidaat-exoplaneten die door Kepler al werden ontdekt. Voor 1 284 van deze kandidaten is het meer dan 99% zeker dat het weldegelijk gaat om een echte planeet. Voor 1 327 andere kandidaten luidde het oordeel 'waarschijnlijk wel' en voor 707 kandidaten 'waarschijnlijk niet'. Van de nieuw ontdekte exoplaneten zou het in 550 gevallen ook kunnen gaan om rotsachtige planeten die op vlak van omvang vergelijkbaar zijn met de Aarde. Negen hiervan bevinden zich in de bewoonbare zone van hun moederster. Dit wil zeggen dat de temperatuur op deze planeten goed is voor het bestaan van vloeibaar water. Met de negen potentieel ‘leefbare’ planeten staat de teller van het aantal exoplaneten in de leefbare zone nu op 21. Voor astronomen is de bevestiging van de vele nieuwe ontdekte exoplaneten van bijzonder groot belang aangezien de kans steeds groter wordt dat men vroeg of laat een planeet zal ontdekken met sterke gelijkenissen als de Aarde. 

Wist je dat Kepler een camera heeft van 95 megapixels?

Het Amerikaanse Kepler Space Observatory werd op 7 maart 2009 in de ruimte gebracht met behulp van een Delta draagraket. Deze ruimtetelescoop werd genoemd naar de Duitse astronoom Johannes Kepler die aan de hand van een groot aantal waarnemingen (van hoofdzakelijk de planeet Mars) zijn bekende drie wetten formuleerde. De 480 kilogram zware ruimtetelescoop werd in een heliocentrische baan gebracht vanwaar het ruimtetuig sterren observeert om te zien of er geen dipjes zijn in de helderheid. Deze helderheidsdipjes, schommelingen in de lichtsterkte, wijzen op een planeet die voor de ster langs beweegt. Wanneer men op deze manier een exoplaneet heeft ontdekt, kan uit de lichtblokkade en de tijdstippen ervan de grootte en de baanperiode van de planeet worden berekend. Om de helderheidsdipjes te kunnen waarnemen, gebruikt Kepler een telescoop waarvan de hoofdspiegel een diameter heeft van 1,4 meter. Aan deze telescoop is uiteindelijk een speciale camera gekoppeld die bestaat uit 42 charge-coupled devices (CCD) die een totale resolutie hebben van 95 megapixels. Ter vergelijking: indien de Kepler satelliet naar een stad op Aarde zou kijken zou hij de ruimtetelescoop het dimmen van een portieklicht kunnen opmerken wanneer iemand ervoor langs loopt.
Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.

Dit gebeurde vandaag in 1807

Het gebeurde toen

De Duitse astronoom Heinrich Wilhelm Matthias Olbers ontdekt de planetoïde 4 Vesta. Dit is de op twee na grootste planetoïde in de hoofdring tussen de banen van de planeten Mars en Jupiter en is tussen de 468 en 530 kilometer in diameter. Haar grootte en haar ongewoon heldere oppervlak maken van Vesta ook de helderste planetoïde. De vorm van Vesta is ongeveer bolvorming en het oppervlak en het oppervlak wordt gekenmerkt door een enorme krater met een diameter van 460 kilometer op de zuidpool. Foto: NASA

Ontdek meer gebeurtenissen

Redacteurs gezocht

Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!

Wordt medewerker

Steun Spacepage

Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.

23%

Sociale netwerken