Cassiopeia

Mythologie

In de Griekse mythologie was Cassiopeia de vrouw van de koning van Ethiopië, Cepheus. Cassiopeia schepte graag op met haar uiterlijk en met dat van haar al even prachtige dochter Andromeda maar deze ijdelheid werkte op de zenuwen van de zeenimfen, de Nereïden. Deze zeenimfen wendden zich tot de god van de zee Neptunus en deze geselde de kusten van Cassiopeia's rijk tot dat ze haar dochter wou offeren om opnieuw rust te kunnen brengen bij de goden. Toen Andromeda bijna werd geofferd kon Perseus dit op het laatste nippertje vermijden en toen later Cassiopeia aan de sterrenhemel werd verheven moest ze als straf voor het offeren van haar eigen dochter voor eeuwig rond de hemelpool blijven draaien.

Waar en wanneer vind ik Cassoppeia aan de sterrenhemel?

Dit sterrenbeeld is één van de makkelijkst herkenbare constellaties aan de noordelijke sterrenhemel door zijn bekende W-vorm. De Melkweg doorloopt het gebied van de helderste sterren uit dit sterrenbeeld en het is makkelijk terug te vinden wanneer men een denkbeeldige lijn trekt die vertrekt vanuit de Grote Beer en zo naar de Poolster loopt, het verlengde van deze lijn komt uit bij de bekende W-vorm. Cassiopeia is net als alle andere circumpolaire sterrenbeelden het hele jaar door te zien op onze breedtegraden en het sterrenbeeld bevindt zich gedurende de eerste helft van april rond middernacht ten noorden van de Poolster.

Aangrenzende sterrenbeelden

• Perseus
• Giraffe (Camelopardalis)
• Hagedis (Lacerta)
• Andromeda
• Cepheus

Wat zijn de belangrijkste sterren?

Alfa wordt ook wel 'Schedar' genoemd en deze dubbelster bestaat uit twee sterren waarvan de eerste een oranje kleur heeft en magnitude 2,2 heeft en de tweede een blauwachtige begeleider is van de 9de magnitude. De tweede ster uit Cassiopeia is Beta die op ongeveer 50 lichtjaren van ons staat en heeft een felle witte kleur. Gamma is een onregelmatige veranderlijke ster waarvan zijn magnitude schommelt tussen de 1,6 en 3. Deze zeer hete, blauwe ster, stoot vermoedelijk periodiek materie uit en dit zou te wijten zijn aan zijn hoge omwentelingssnelheid. De ster Delta kennen we ook als 'Ruchbah' en bevindt zich op een afstand van ongeveer 88 lichtjaar van de aarde. Deze blauwwitte ster is een bedekkingsveranderlijke ster en zijn helderheid neemt af met 0,1 magnitude in 759 dagen.

Welke andere objecten zijn er te vinden in Cassiopeia?

Cassiopeia is niet enkel een bekend sterrenbeeld door zijn vorm aan de sterrenhemel maar ook voor zijn vele deep-sky objecten die er in terug te vinden zijn zoals de open sterrenhoop Messier 52 die al met een verrekijker kan waargenomen worden en zich in de buurt bevindt van de ster Beta. Deze sterrenhoop zou een leeftijd hebben van ongeveer 158,5 miljoen jaar en heeft een schijnbare helderheid van magnitude 5,0. Net als Messier 52 is ook Messier 103 een open sterrenhoop die uit minder dan 100 sterren bestaat en makkelijk kan worden teruggevonden in het sterrenbeeld Cassiopeia. De afstand van Messier 103 tot de Aarde bedraagt ongeveer 8 000 lichtjaar. NGC 7789 is nog een prachtige open sterrenhoop in het sterrenbeeld Cassiopeia die zich halverwege tussen de sterren Rho en Sigma bevindt. Dit deep-sky object kennen we ook onder de naam 'The White Rose' en werd in 1783 ontdekt door Caroline Herschel. NGC 7789 bevindt zich op een afstand van ongeveer 7 600 lichtjaar van de Aarde en heeft een schijnbare helderheid van magnitude 6,7. Nog een bekende open sterrenhoop die we terugvinden in Cassiopeia is de zogeheten 'Owl Cluster' (NGC 457). Deze sterrenhoop bevindt zich op een afstand van ongeveer 9 000 lichtjaar van de Aarde en doordat deze een schijnbare helderheid van magnitude 6,7 is dit een geliefd object onder amateur-astronomen. Naast open sterrenhopen kunnen we in Cassiopeia ook de Zielnevel terugvinden. De Zielnevel, ook bekend als 'Sharpless 2-199', is een emissienevel die zich op een afstand van ongeveer 7 500 lichtjaar bevindt en een schijnbare helderheid heeft van magnitude 12,5. Hierdoor kunnen we deze nevel enkel waarnemen met grote telescopen. Dit sterrenbeeld bevat ook twee elliptische sterrenstelsels (NGC 147 en NGC 185) die elk van de 10de en 9de magnitude zijn en deel uitmaken van de Lokale Groep. Door hun zwakke helderheid zijn deze enkel waar te nemen met grotere telescopen.

De open sterrenhoop Messier 52 in het sterrenbeeld Cassiopeia - Foto: Wikipedia