De zoeker is een kleine telescoop dat bevestigd is op de telescoop, het wordt gebruikt voor het zoeken van objecten aan de hemel te vereenvoudigen. Het heeft meestal een diameter van 2 inch met een vergroting van 8x. Dit laat je toe dat er licht opgevangen wordt en het beeld licht vergroot wordt, je zal dan ook wat zwakkere sterren kunnen zien en enkele heldere deepsky objecten. Dit zal zeker van pas komen bij het vinden van andere deepsky objecten.
Een veelgestelde vraag is dan ook: wat is beter? Het Telrad of de zoeker. Beiden zijn gelijk maar de ene heeft meer voordelen/nadelen dan de andere. Het grootste voordeel van de traditionele zoeker is dat je meer richtsterren hebt voor het starhoppen. Het nadeel van de zoeker is dat, door het omgekeerd beeld, de gebruiker ervan in verwarring kan geraken waardoor het vinden van het object frustrerend kan worden. Meer geavanceerde gebruikers gebruiken een combinatie van het Telrad met de klassieke zoeker zodat je de voordelen van het Telrad en zoeker optimaal kunt benutten.
Hoe vind ik nu objecten met een zoeker?
Eerst dien je de oriëntatie te bepalen van de zoeker. Zoekers waar je recht door kan kijken, hebben een omgekeerd beeld zoals een newton telescoop. Andere zoekers hebben een hoekprisma waardoor in sommige gevallen de zoeker comfortabeler in gebruik is maar een volledig spiegelbeeld weergeeft. Het volgende is het maken van een overlegger voor de zoeker. De meeste zoekers hebben een beeldveld van 5 graden. Dit staat meestal vermeld in de documentatie bij de telescoop of bijhorende zoeker. Je gebruikt nu ook best sterrenkaarten waarop sterren worden weergegeven tot de achtste magnitude.
We beginnen met een eenvoudig object: de sterrenhoop M13. Centreer de zoeker op de ster eta Hercules. Wanneer je dan beneden kijkt in de zoeker zou je het deep-sky object M13 moeten zien. Er rest nu nog enkel het centreren op M13 en geniet van het zicht doorheen het oculair van je telescoop.
Over naar een moeilijker object: M33. Centreer de zoeker op Alpha Triangulum. Beweeg de zoeker ongeveer 4° naar het westen. Op de donkere zijde zou je het deep-sky object M33 moeten zien in de zoeker. Bevindt u zich echter in een gebied met lichtvervuiling dan kunnen er moeilijkheden ontstaan bij het zoeken en zien van M33 in de zoeker.
Mooi voorbeeld van een klassieke zoeker op een telescoop
met een hoekprisma - Foto: Orion Telescope
Het beeldveld van de zoeker dat ik zelf gebruik is vijf graden. De zoeker die u gebruikt, heeft misschien een ander beeldveld dus pas je daarvoor wel aan in deze tip. Ook hier is terug de leuze: oefening baart kunst! Gebruik ook planetariaprogramma's voor het plannen van een waarneming zodat je al een idee hebt hoe de objecten er gaan uitzien die je gaat waarnemen. Het helpt ook om referentiesterren te kiezen vanwaar je aan starhoppen doet.
