Artistieke impressie van de Nozomi Marsverkenner
Foto: JAXA

Nozomi (ook wel Planet-B genoemd) betekent in het Japans zoveel als "hoop". Dit Japanse ruimtetuig werd op 3 juli 1998 gelanceerd met als doel meer te leren over de bovenste lagen van de atmosfeer van de planeet Mars en welk effect de zonnewind heeft op deze luchtlagen. Deze 258 kilogram zware ruimtesonde werd ontwikkeld door het Japanse Institute of Space and Astronautical Science (ISAS) maar helaas werd dit ruimtetuig geplaagd door tal van problemen en werd deze missie stopgezet toen de Marssonde zich niet in de juiste positie kon brengen wan- neer deze op 9 december 2003 aankwam bij Mars.

Normaal had deze missie een levensduur moeten hebben van ongeveer twee jaar waarna verlengingen eventueel mogelijk waren. Japan wou naast het wetenschappelijke gedeelte van deze Marsmissie ook zoveel mogelijk technologische kennis opdoen bij de ontwikkeling van dit interplanetair ruimtetuig.

Nozomi ruimtesonde

De Nozomi ruimtesonde had een hoogte van 0,5 meter, beschikte over twee zonnepanelen en bovenop dit tuig bevond zich een schotelantenne die de communicatie moest voorzien tussen de Marssonde en de Aarde. In totaal had Nozomi 14 wetenschappelijke instrumenten aan boord die samen een gewicht hadden van 33 kilogram en bestonden uit een camera, een massaspectrometer, een magnetometer, een ionenmassa spectrograaf en een UV-scanner. Bij het lanceren had Nozomi een gewicht van 282 kilogram waarvan 540 kilogram hydrazine brandstof. Canada ontwikkelde een vijf miljoen dollar duur instrument voor deze missie waardoor dit de eerste keer was dat Canada meewerkte aan een interplanetaire ruimtemissie.

Lancering van de Japanse Nozomi Marsverkenner - Foto: JAXA.

Lancering en vlucht

Vanop het Uchinoura Space Center werd de Nozomi Marsverkenner op 3 juli 1998 probleemloos in de ruimte gebracht door een Japanse M-5 raket waarna deze zich in een tijdelijke elliptische baan om de Aarde bevond op een hoogte van 340 x 400 000 kilometer. Op 24 september en 18 december 1998 gebruikte het ruimtetuig de aanrekkingskracht van de Maan om op deze manier zijn baan te verhogen waarna de raketmotor van Nozomi op 20 december 1998 gedurende 7 minuten tot ontbranding werd gebracht wanneer deze de Aarde voorbij vloog. Het tuig rukte zich hierna los van de aantrekkingskracht van onze planeet en begon aan zijn reis naar Mars. Normaal had deze Japanse Marssonde op 11 oktober 1999 moeten aankomen bij de rode planeet maar door een technisch probleem tijdens de scheervlucht van de Aarde ging een deel van de brandstof aan boord verloren zodat het tuig zich niet kon losmaken van de aantrekkingskracht van de Aarde. De Japanse vluchtleiding was na dit incident verplicht een nieuwe missie in elkaar te steken waarbij Nozomi de volgende vier jaar in een heliocentrische baan om de Aarde zou verblijven en deze tweemaal een scheervlucht zou maken langs onze planeet zodat het tuig zich kon begeven naar Mars waar het in december 2003 zou moeten aankomen. Toen Nozomi op 21 april 2002 zijn eerste geplande zogenaamde "fly-by" langs de Aarde zou uitvoeren, liepen de communicatieapparatuur en energiesystemen van het ruimtetuig schade op aan de gevolgen van een zonnevlam. Hierdoor ontstond ook een kortsluiting die ervoor zorgde dat de brandstof aan boord van het tuig bevroor. Uiteindelijk ontdooide de brandstof terug wanneer Nozomi langs de Aarde vloog en op 19 juni 2003 werd de tweede scheervlucht uitgevoerd. Op 9 december 2003 mislukte een poging om het ruimtetuig in de juiste positie te brengen toen deze Mars bereikte waarna de hele missie verloren was. Op 9 december liet men de kleinere raketmotoren van het tuig tot ontbranding komen zodat Nozomi zich in een hogere baan zou bevinden en deze niet op het Marsoppervlak zou neerstorten aangezien men het tuig met zijn instrumenten niet steriel genoeg gemaakt had aangezien een crash op Mars niet gepland was. Uiteindelijk vloog Nozomi op 14 december 2003 langs de planeet Mars en ondanks dat de missie als verloren beschouwd werd, functioneren nog steeds alle instrumenten van dit ruimtetuig.

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.

Dit gebeurde vandaag in 1981

Het gebeurde toen

De Amerikaanse astronoom Edward L. G. Bowell ontdekt vanuit het Lowell Observatory de planetoïde 5500 Twilley. Deze planetoïde draait tussen de planeten Mars en Jupiter in een baan om de Zon en heeft een helderheid van magnitude 13,5.

Ontdek meer gebeurtenissen

Redacteurs gezocht

Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!

Wordt medewerker

Steun Spacepage

Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.

100%

Sociale netwerken