De Amerikaanse Apollo 15 ruimtemissie was de negende bemande Apollo missie. Het was de vierde missie waarbij astronauten zouden landen op het oppervlak van de Maan. Deze missie was de start van een nieuwe reeks Apollo ruimtevluchten waarbij de twee astronauten, die zouden landen op het Maanoppervlak, meer tijd zouden doorbrengen op de Maan met het oog op het uitvoeren van meer wetenschappelijke experimenten.
Apollo 15 bemanning
Nog een nieuwigheid aan deze Apollo ruimtemissie was dat voor het eerst de Lunar Rover zou meegenomen worden. Die zouden de astronauten kunnen gebruiken om het Maanoppervlak meer te kunnen verkennen. Gezagvoerder voor deze missie was astronaut David Scott die eerder al twee ruimtevluchten maakte (Gemini 8 en Apollo 9) en piloot van de Apollo commandomodule was Alfred Worden die net als James Irwin (de piloot van de maanlander) nog nooit eerder een ruimtevlucht had gemaakt.
De crew van Apollo 15 - Foto: NASA
De crew die deel uitmaakte van de Apollo 15 ruimtemissie was eerder al eens reservecrew geweest voor de Apollo 12 missie. Doordat de astronauten van de Apollo 15 allemaal afkomstig waren van de Amerikaanse luchtmacht en de astronauten van de Apollo 12 een verleden hadden bij de Amerikaanse marine ontstond er een onschuldige rivaliteit tussen beide teams. Een grote verandering in de training van de Apollo 15 astronauten was dat deze allemaal een zware opleiding kregen in geologie. De reden hiervoor was dat de Apollo 15 missie volledig in het teken stond van bodemonderzoek en geologische experimenten. Astronauten Scot en Irwin werden opgeleid door Lee Silver die een geoloog was. Deze nam de twee ruimtevaarders regelmatig mee voor training naar bergachtige gebieden waar de twee de geologie meteen in de praktijk konden omzetten. Astronaut Al Worden kreeg dan weer een andere geologische opleiding die gegeven werd door de Egyptische geoloog Farouk El-Baz. Doordat Worden tijdens de ruimtemissie alleen in de Apollo commandomodule met een gewicht van 30,3 ton zou achterblijven, terwijl de twee andere op de maan zouden wandelen, kreeg hij een geologische opleiding die meestal gegeven werd vanuit een vliegtuig zodat hij op deze manier alle geologische kenmerken zou leren van een oppervlak wanneer deze vanuit de lucht bekeken wordt.
Lancering
De Saturn V raket werd, na het monteren van alle onderdelen, getransporteerd naar lanceerplatform 39A. Hierna werden de raket en het lanceerplatform minstens viermaal getroffen door bliksems waardoor enkele onderdelen moesten vervangen worden eind juni, begin juli. Op 26 juli 1971 werd vanop het Amerikaanse Kennedy Space Center de krachtige Saturn V raket gelanceerd met bovenop de Apollo 15 ruimtecapsule. De commandomodule van de Apollo 15 ruimtemissie kreeg de naam "Endeavour" en de maanlander die later zou gebruikt worden voor het landen op het maanoppervlak kreeg als bijnaam "Falcon". De drie astronauten aan boord van de Apollo 15 droegen eveneens ook nieuwe ruimtepakken die ervoor zorgden dat de astronauten zich meer konden bewegen en waardoor ze een langere ruimtevlucht konden maken. Na de geslaagde lancering verbleef de Apollo 15 commandocapsule, die nog gekoppeld was aan de derde rakettrap van de Saturn V, gedurende twee uur in een baan om de Aarde waarna de raketmotor van de S-IVB derde rakettrap opnieuw ontstoken werd en het ruimtetuig kon beginnen met zijn reis naar de maan die ongeveer 4 dagen zou duren. Gedurende deze trip werd de "Falcon" maanlander gekoppeld aan de Apollo 15 commandomodule en werd de derde rakettrap losgekoppeld van het Apollo 15 ruimtetuig.
Lancering van de Saturnus-V met de Apollo 15 - Foto: NASA
Afdaling naar de Maan
Na vier dagen in de ruimte te zijn, maakten astronauten Scott en Irwin zich klaar om met de Maanlander aan de afdaling naar de Maan te beginnen en bevonden beide ruimtetuigen zich in een baan om onze trouwe buur. Astronaut Worden bevond zich vanaf nu alleen in de commandomodule en begon met het uitvoeren van zijn drukke agenda die erin bestond om zoveel mogelijk foto's en beelden te maken van het Maanoppervlak. De Apollo 15 commandomodule was ook de eerste Apollo ruimtecapsule dat verschillende wetenschappelijke instrumenten met zich mee droeg, zoals een panoramische camera, een gammastralen spectrometer en een laser hoogtemeter. Alfred Worden was dan ook verantwoordelijk voor het functioneren van deze instrumenten. Op 30 juli 1971 koppelde de Falcon Maanlander, die een gewicht had van 16,4 ton, zich los van de Apollo 15 commandomodule. Even later landde de Maanlander met succes in een gebied dat de naam Mare Imbrium heeft.
De maanrover waarmee het oppervlak verkend werd - Foto: NASA
Na het landen maakten de twee astronauten zich klaar voor hun eerste EVA. David Scott was de eerste van de twee die voet zette op het Maanoppervlak. Nadat ook astronaut James Irwin van het laddertje afgeklommen was, werd de Lunar Rover klaar gemaakt en maakte de twee astronauten een trip naar de Mount Hadley Delta. Deze Lunar Rover werd in 1969 ontworpen door het Amerikaanse lucht- en ruimtevaartbedrijf Boeing en had een gewicht van 209 kilogram (zonder astronauten). Elk wiel van de Maanrover werd aangedreven door een elektrische motor die een vermogen had van 200 Watt. De wagen haalde een snelheid tot 12 kilometer per uur. Nadat de twee astronauten hun eerste ritje met de maanrover gemaakt hadden monteerden ze in de buurt van de Maanlander de Apollo Lunar Surface Experiment Package en begon astronaut Scott met een experiment waarbij hij alle moeite had om gaten te boren in het oppervlak. In totaal duurde de eerste EVA van beide astronauten zes uur. Na deze eerste geslaagde dag op het oppervlak van de Maan begaven de twee zich terug in de Maanlander om een rustpauze in te lassen die ongeveer een halve dag zou duren.
Astronaut Irwin maakt de maanrover klaar om te vertrekken - Foto: NASA
De veer en de hamer
Op 1 augustus 1971 startte de crew met hun tweede EVA op het Maanoppervlak. Opnieuw zouden ze een ritje maken met de maanrover die hen terug naar de Mount Hadley Delta zou brengen waar ze op zoek zouden gaan naar enkel speciale Maangesteenten. De tweede EVA duurde ongeveer zeven uur en opnieuw zou astronaut Scott zijn boorwerk verderzetten nabij de Maanlander. Na de tweede EVA brachten de twee astronauten opnieuw ongeveer een halve dag door in de maanlander en begonnen beide op 2 augustus aan hun derde en laatste uitstap op het Maanoppervlak. Doordat David Scott al twee dagen lang problemen had met het boren in het Maanoppervlak werd een verre trip met de Maanrover afgelast. De crew maakte een korte reis met de rover die hen tot aan de grens van Hadley Rille bracht. Toen beide astronauten voor een laatste keer terugkeerden naar de Maanlander haalde gezagvoerder Scott zijn wereldberoemde kunstje boven waarbij hij een veer en een hamer tezamen liet naar beneden vallen. Hiermee toonde hij aan dat de massa van een object geen invloed heeft op de snelheid waarmee het valt. Deze derde EVA duurde 4 uur en 49 minuten en iets minder dan 6 uur nadat beide astronauten zich terug in de maanlander hadden begeven, koppelde de maanlander zich terug aan de Apollo 15 “Endeavour” commandomodule die ondertussen nog steeds rondjes draaide in een baan om de Maan.
Astronaut Scott brengt hulde aan de Amerikaanse vlag - Foto: NASA
Terugkeer naar de Aarde
Nadat de twee ruimtetuigen terug aan elkaar werden gekoppeld in een baan om de Maan, brachten de twee astronauten uit de Maanlander de 77 kilogram aan Maanrotsen in de commandomodule waarna de Falcon werd afgesloten en deze neerstortte op het Maanoppervlak. De Apollo 15 commandomodule bracht een extra dag door in een baan om de maan. Deze tijd werd door astronaut Worden gebruikt om zijn experimenten af te ronden. Vervolgens plaatste de crew ook nog een mini satelliet in een baan om de Maan, die een gewicht had van 36 kilogram en ondermeer het magnetisch veld van de Aarde nabij de Maan moest bestuderen, en werd de raketmotor van de commandomodule ontstoken waardoor de astronauten begonnen aan hun terugweg naar de Aarde. De volgende dag, op weg naar de Aarde, maakte astronaut Worden een ruimtewandeling om enkele onderdelen van de experimenten, die aan de commandomodule bevestigd waren, mee in de commandomodule te nemen om later mee te nemen naar Aarde. De twaalfde dag die de astronauten in de ruimte doorbrachten werd volledig geweid aan de media. Deze kregen de kans om de crew live te spreken en zoveel mogelijk vragen te stellen over de missie. Op hun 13de dag in de ruimte maakte de drie astronauten zich uiteindelijk klaar om terug te keren naar de Aarde. De landingscapsule van de Apollo 15 maakte een iets hardere landing in zee dan gepland doordat één van de drie parachutes niet openging.
De landing van de Apollo 15 terugkeercapsule - Foto: NASA
First day covers
De Apollo 15 Maanmissie was voor NASA meer dan geslaagd. In totaal hadden de astronauten 74 omwentelingen gemaakt om de Maan en hadden astronauten Scott en Irwin meer dan acttien uur doorgebracht op het Maanoppervlak verspreid in drie sessies en over drie dagen. Maar de missie kreeg al gauw een negatief beeld doordat uitgekomen was dat astronaut Scott 398 onofficiële "first day covers" in zijn ruimtepak had gesmokkeld en dit in samenwerking met H. Walter Eiermann die een Amerikaanse burger was maar zeer veel invloed had binnen de NASA en het toenmalige astronautenkorps. Eiermann had de drie astronauten voor hun reis beloofd dat ze elk 7 000 dollar zouden krijgen in de vorm van aandelen indien ze 100 getekende "first day covers" zouden terugbrengen van de Maan. Toen astronaut Scott terugkeerde van zijn Maanavontuur stuurde hij 100 getekende covers op naar Eiermann in Duitsland en deze verkocht de 100 covers via een tussenpersoon voor 1 500 dollar in een winkel in Duitsland. Toen astronaut Scott dit te horen kreeg, vroeg hij meteen de verkoop stop te zetten. NASA nam de overige 298 covers in beslag en alledrie de astronauten kregen een officiële berisping in hun militaire rapporten.
