De maand januari staat bij liefhebbers van meteoren ook bekend als de maand van de 'Boötiden' die tussen 22 december en 17 januari van elk jaar zichtbaar zijn. Rond 4 januari van elk jaar vindt steeds het maximum van de Boötiden meteorenzwerm plaats waardoor men dan bij een heldere sterrenhemel de meeste kans heeft om deze 'vallende sterren' waar te nemen. Deze zwerm wordt ook wel 'Quadrantiden' genoemd naar het niet langer bestaande sterrenbeeld Quadrans Muralis. De meteoren van deze zwerm zijn relatief zwak, blauwachtig en hebben lange sporen.
Meteoren worden in de volksmond ook wel 'vallende sterren' genoemd. In werkelijkheid gaat het om zeer kleine stukjes steen en gruis afkomstig van kometen of planetoïden die onder hoge snelheden de atmosfeer van de Aarde binnendringen waarna ze op een hoogte van 80 tot 120 kilometer verdampen. Het punt aan de hemel van waaruit de Boötiden meteoren lijken te komen, het zogeheten 'radiant', staat op de dag van het maximum, 4 januari 2020 omstreeks 09u00 Belgische tijd, 86° boven de horizon in het sterrenbeeld Ossenhoeder (Bootes). Onder ideale omstandigheden, wanneer er geen storend maanlicht of storende lichtvervuiling is, zou men van deze meteorenzwerm ongeveer 130 meteoren of vallende sterren per uur zien. De Boötiden meteoren worden vaak gekenmerkt door hun lange sporen en blauwachtige kleur. De snelheden van deze meteoren bedraagt ongeveer 41 km/s. Astronomen vermoeden dat deze meteoren afkomstig zijn van de planetoïde 2003 EH1 die op zijn beurt een uitgedoofde komeet zou kunnen zijn. Alles wat er is overgebleven van deze komeet is gesteente en dat zorgt er voor dat de komeet op een planetoïde lijkt. 2003 EH1 is tussen de 2,6 en 4 kilometer in doorsnede en heeft een omlooptijd om de Zon van 5,52 jaar. De eerste melding van deze meteoren zijn afkomstig van de Belgische astronoom Adolphe Quetelet die de zwerm al in 1825 waarnam vanaf de sterrenwacht in Brussel. In de jaren daarop werd deze meteorenzwerm ook waargenomen door astronomen elders in Europa en in de Verenigde Staten. Doordat de Maan op 4 januari 2020 voor ongeveer 61% is verlicht, is dit een serieuze stoorzender waardoor men maar een 50-tal meteoren per uur zal kunnen waarnemen. Het beste moment om deze vallende sterren waar te nemen, is omstreeks 06u45. Op dat moment staat het radiant nog 67° boven de horizon in het oosten en is de Maan al onder. Ondanks het feit dat de piek van de Boötiden meteorenzwerm hoog is, is de lengte zeer kort. Terwijl sommige meteorenzwermen een maximum hebben dat enkele dagen kan aanhouden, is dat in het geval van de Boötiden slechts enkele uren. Hierdoor is het dan ook raadzaam om deze meteoren zo dicht mogelijk rond het maximum waar te nemen. Een dag na het maximum is nog slechts een zeer klein percentage van het maximale piekaantal meteoren per uur waar te nemen.
Om 'vallende sterren' of meteoren waar te nemen, heb je geen speciale apparatuur nodig zoals een dure telescoop. Enkel warme kledij, een veldbed of ligzetel en een locatie met weinig tot geen lichtvervuiling zijn voldoende. Een open veld ver van de stad is dus de perfecte locatie. Meestal volstaat het al om met het blote een vijftiental minuten naar de sterrenhemel te kijken om één of meerdere 'vallende sterren' te zien. Zorg er voor dat je vrij zicht hebt op de prachtige donkere hemelkoepel en laat je ogen ongeveer vijftien minuten wennen aan het donker. Een sterrenkaartje is ook altijd handig als je wil weten waar het sterrenbeeld Perseus zich bevindt en kijk niet al te vaak naar het felle licht van je smartphone!
