Kometen zijn en blijven prachtige hemelobjecten. Elk jaar worden er tal van deze zogeheten ‘vuile sneeuwballen’ ontdekt die soms voor spectakal kunnen zorgen aan onze sterrenhemel. In dit artikel geven we een overzicht van de belangrijkste kometen die we in 2014 te zien gaan krijgen.
Komeet C/2013 R1 Lovejoy
Jaarlijks worden tal van kometen ontdekt. Zo werden in 2013 maar liefst 64 nieuwe kometen ontdekt waarvan veertien werden ontdekt door amateurs. De meeste van deze kometen zijn echter zeer zwak en kunnen enkel worden waargeomen met grote telescopen. In sommige gevallen neemt de helderheid van een komeet toe naarmate deze de Zon nadert waardoor deze zichtbaar wordt met een binoculair of zelfs met het blote oog. Eén van deze kometen is komeet C/2013 R1 Lovejoy. Deze komeet werd op 7 september 2013 ontdekt door Terry Lovejoy en is al enkele weken met een telescoop of een goed binoculair zichtbaar aan de sterrenhemel net voor zonsopkomst. Momenteel haalt deze komeet een helderheid van magnitude 6 en de volgende dagen en weken verplaatst deze komeet zich doorheen de sterrenbeelden Hercules en Ophiuchus (Slangendrager). Het beste moment om de komeet C/2013 R1 Lovejoy op te zoeken en waar te nemen is iets voor zonsopkomst aangezien deze zich dan op een hoogte bevindt van 30° boven de horizon.
Komeet C/2012 K1 PanSTARRS
Naast komeet C/2013 R1 Lovejoy verwachten sterrenkundigen dat we nog drie andere kometen in 2014 met een binoculair gaan kunnen waarnemen. Zo zou vanaf april 2014 de komeet C/2012 K1 PanSTARRS in helderheid moeten toenemen tot ongeveer magnitude 9,5. Dit is helder genoeg om dit hemelobject waar te nemen met een kleine of middelgrote telescoop. Tussen 15 april en 15 juni 2014 zal komeet C/2012 K1 PanSTARRS zich een weg banen doorheen de sterrenbeelden Bootes (Ossenhoeder), Ursa Major (Grote Beer) en Leo (Leeuw). Net voor deze komeet eind juni, op het noordelijk halfrond, zal verdwijnen in het Zonlicht zal deze wellicht magnitude 7,5 halen. Amateur-sterrenkundigen op het zuidelijk halfrond zullen deze komeet dan ook beter kunnen waarnemen aangezien deze half oktober 2014 magnitude 5,5 moet bereiken en hierdoor goed zichtbaar moet zijn met een binoculair. Deze komeet werd op 19 mei 2012 ontdekt met behulp van de PanSTARRS telescoop en zal op 27 augustus 2014 zijn perihelium bereiken.
Komeet C/2013 V5 Oukaimeden
Op 15 november 2013 werd op het Oukaimeden Observatory in Marokko de komeet C/2013 V5 Oukaimeden ontdekt waarvan veel verwacht wordt. Zo veronderstellen astronomen dat deze komeet in september 2014 een heldeheid moet halen van magnitude 5,5 waardoor deze gemakkelijk zichtbaar moet zijn met een binoculair vanop een donkere locatie. Op 3 oktober 2014 bereikt deze niet-periodieke komeet het perihelium en op 16 september 2014 bereikt komeet C/2013 V5 Oukaimeden zijn kortste afstand tot de Aarde (ongeveer 70 miljoen kilometer). Eind augustus 2014 zou deze komeet met een binoculair al net voor zonsopkomst moeten zichtbaar zijn in het sterrenbeeld Monoceros (Eenhoorn), aan de oostelijke grens met het sterrenbeeld Orion. Waarnemers die op het zuidelijk halfrond wonen, zullen de komeet C/2013 V5 Oukaimeden in september 2014 het best kunnen waarnemen.
Komeet C/2013 A1 Siding Spring
Een komeet waar velen nu al naar uitkijken is komeet C/2013 A1 Siding Spring. Deze komeet werd op 3 januari 2013 ontdekt door Robert H. McNaught op het Siding Spring Observatory. In september 2014 zal deze komeet een helderheid bereiken van magnitude 7,5 en zal deze zichtbaar op het zuidelijk halfrond met een binoculair. Op het noordelijk halfrond moet men wachten tot begin oktober om deze komeet waar te nemen. Amateur-astronomen vinden komeet C/2013 A1 Siding Spring vooral interessant aangezien deze in oktober 2014 steeds dichter bij de planeet Mars komt te staan aan de sterrenhemel. Uiteindelijk zal deze komeet op 19 oktober 2014, vanaf de Aarde gezien, de planeet Mars ‘overlappen’ in het sterrenbeeld Ophiuchus (Slangendrager). Komeet C/2013 A1 Siding Spring zal zich op dat moment zo dicht bij Mars bevinden dat de coma van deze komeet in aanraking zal komen met de atmosfeer van Mars en dit ongetwijfeld spectaculaire beelden zal opleveren. Volgens huidige berekeningen zal komeet C/2013 A1 Siding Spring met een snelheid van 56 kilometer per seconde op een afstand van ongeveer 144 000 kilometer van het centrum van de planeet Mars vliegen. Volgens astronomen zou het hierdoor mogelijk zijn dat komeet C/2013 A1 Siding Spring een spectaculaire meteorenzwerm zal veroorzaken die zal te zien zijn vanop het oppervlak van de ‘rode planeet’.
LET OP: De helderheden van de kometen die in dit artikel worden besproken, zijn niet exact en kunnen nog worden aagepast. Kometen en hun helderheid zijn en blijven zeer moeilijk voorspelbaar, zeker wanneer deze voor het eerst het binnenste gedeelte van het zonnestelsel bezoeken.
