Op dinsdag 5 november 2013 heeft India zijn eerste Marsverkenner succesvol in de ruimte gebracht. De Indiase Mars Orbiter Mission, ook wel gekend als 'Mangalyaan', vertrok om 10u05 Belgische tijd aan boord van een Polar Satellite launch Vehicle (PSLV) raket vanop de Sriharikota lanceerbasis. Iets meer dan 44 minuten na de start van de lancering werd de Aziatische ruimtesonde probleemloos uitgezet in een elliptische baan om de Aarde.
Op zoek naar methaan
De Mars Orbiter Mission is de eerste onbemande interplanetaire ruimtemissie van het Indiase ruimtevaartagentschap ISRO en is het meest ambitieuze ruimteproject van India. In eerste instantie is deze missie een technologische demonstratiemissie aangezien India zoveel mogelijk ervaring wil opdoen op vlak van onbemande interplanetaire ruimtereizen. Daarnaast is dit ook een belangrijke wetenschappelijke missie doordat de Mangalyaan ruimtesonde uitgerust werd met vijf wetenschappelijke instrumenten. Deze instrumenten moeten ondermeer de atmosfeer en het oppervlak van Mars onderzoeken. Zo werd de Mars Orbiter Mission voorzien van het Methane Sensor for Mars (MSM) instrument dat methaan in de Marsatmosfeer moet detecteren en eventueel in kaart brengen. Aangezien ongeveer 90% van het methaan op Aarde afkomstig is van organisch leven is het detecteren en onderzoeken van methaan bij andere planeten dan ook heel belangrijk. Een ander belangrijk instrument aan boord van Mangalyaan is de Lyman-Alpha Photometer (LAP) waarmee men wil onderzoeken hoe en hoeveel deuterium of waterstof Mars verliest in de ruimte. Met de Thermal Infrared Imaging Spectrometer (TIS) en Mars Colour Camera (MCC) wil men uiteindelijk ook de temperatuur op het Marsoppervlak bestuderen en het oppervlak in beeld brengen. Op technologisch vlak willen Indiase ingenieurs met deze missie zoveel mogelijk leren over de gevolgen van kosmische straling, interplanetaire communicatie- en propulsiesystemen en het autonoom laten werken van een ruimtetuig. Alles samen heeft deze eerste Indiase Marsverkenner bij de lancering een gewicht van 1 340 kilogram waarvan 850 kilogram brandstof. De energie die alle systemen aan boord van dit ruimtetuig nodig hebben, is afkomstig van drie zonnepanelen die elk 1,8 op 1,4 meter groot zijn. Bij de planeet Mars produceren deze zonnepanelen nog 800 watt aan energie. De basis voor het ontwerp van deze ruimtesonde is gebaseerd op dat van de Indiase IRS satellieten en de Chandrayaan-1 Maanverkenner die allen zeer succesvol waren.
De Mars Orbiter Mission wordt klaargemaakt voor zijn lancering - Foto: ISRO
PSLV: werkpaard van de Indiase ruimtevaart
De Polar Satellite Launch Vehicle (PSLV) wordt vaak omschreven als het 'werkpaard' van het Indiase ruimtevaartprogramma. Deze draagraket werd ontwikkeld door het Indiase ruimtevaartagentschap ISRO en bestaat uit vier trappen. Bij deze lancering werd de raket ook voorzien van zes op vaste brandstof werkende hulpraketten. Elke PSLV raket wordt gelanceerd vanop het Satish Dhawan Space Centre (SHAR) in Sriharikota, India. Bij het lanceren heeft de 44 meter lange PSLV een gewicht van 295 ton. Deze draagraket kan 3,2 ton totn in een lage baan om de Aarde brengen en 1,4 ton tot in een geostationaire overdrachtbaan. Dit was de derde lancering van een Indiase PSLV raket in 2013 en was meteen ook de 25ste lancering sinds deze raket in 1993 voor het eerst werd gelanceerd.
Eerste Aziatische Marsmissie
Na de geslaagde lancering wordt de raketmotor aan boord van Mangalyaan nog zesmaal tot ontbranding gebracht waardoor het ruimtetuig zich in een elliptische baan om de Aarde moet begeven met een apogeum van 215 000 kilometer en perigeum van 600 kilometer. Mangalyaan moet vervolgens 25 dagen lang verblijven in deze elliptische baan waarna men op 30 november 2013 de ruimtesonde op weg zal zetten naar de planeet Mars. De reden waarom hier zoveel tijd tussen zit, is omdat de Indiase PSLV raket niet krachtig genoeg is om Mangalyaan meteen op weg te zetten naar Mars. Uiteindelijk moet de eerste Indiase Marsverkenner rond 21 september 2014 aankomen bij Mars waar het ruimtetuig zich in een elliptische baan om deze planeet zal begeven (372 km x 80 000 km). Deze eerste Indiase Marsmissie heeft een prijskaartje van ongeveer 70 miljoen dollar wat in de ruimtevaart omschreven wordt als 'zeer goedkoop'. Indien deze missie probleemloos verloopt, wordt India na de Rusland, de Verenigde Staten en Europa de vierde ruimtevaartnatie dat een ruimtesonde in een baan om de planeet Mars brengt. Eerder probeerden China en Japan ook al ruimtetuigen naar Mars te brengen maar dit lukte niet. Alles samen werden in het verleden al 51 ruimtetuigen naar de planeet Mars gestuurd waarvan slechts 21 slaagden in hun missie.
