Een Europese Ariane 5 raket heeft op dinsdag 6 augustus 2019 met succes twee communicatiesatellieten in de ruimte gebracht. De 52 meter lange Ariane 5 vertrok zoals altijd vanop de Europese lanceerbasis in Frans-Guyana en zette ongeveer 30 minuten later de Intelsat 39 en EDRS-C satellieten uit in een tijdelijke baan om de Aarde. Met de lancering van de nieuwste EDRS satelliet wordt de Europese 'datasnelweg' in de ruimte verder uitgebouwd. Dit was de derde lancering van een krachtige Ariane 5 in 2019.
Het European Data Relay System (EDRS) werd ontworpen om de overdracht van gegevens te relayeren tussen satellieten in lage baan en de aarde via satellieten in een geostationaire baan. Het EDRS heeft grondstations in België (Redu), Groot-Brittanië (Harwell), Italië (Matera) en twee in Duitsland (Weilheim) en is een samenwerkingsproject tussen de Europese ruimtevaartorganisatie ESA en het Europese lucht- en ruimtevaartbedrijf Airbus Defence and Space. Het grote verschil en voordeel van het EDRS project ten opzichte van andere soortgelijke projecten is dat EDRS beroep doet op lasertechnologie voor het doorsturen van gegevens. Zo worden gegevens eerst via lasertechnologie doorgestuurd naar een communicatiesatelliet in een geostationaire baan om de Aarde die de gegevens op zijn beurt doorstuur naar de Aarde. Hierdoor heeft men vrijwel geen transmissievertraging en wordt het communicatievenster per omwenteling vergroot. Op deze manier beschikt men dus over een zogeheten 'datasnelweg' in de ruimte. Door het grote transmissievenster en de hoge snelheid kunnen de EDRS laserterminals gegevens doorsturen aan 1,8 Gbit/s en dit over een afstand van 45 000 kilometer. Hierdoor kunnen zij tot 50 TBytes per dag doorsturen. De eerste EDRS (EDRS-A) werd in januari 2016 al in de ruimte gebracht en maakte deel uit van de Eutelsat 9B communicatiesatelliet. Deze satelliet bevindt zich op 9° oosterlengte van waaruit de kunstmaan Europa in het vizier heeft. De tweede EDRS satelliet (EDRS-C) moet eveneens in een geostationaire positie om de Aarde gebracht worden op 31° oosterlengte. De EDRS-C satelliet had bij zijn lancering een gewicht van 3,1 ton en werd gebouwd door het Duitse ruimtevaartbedrijf OHB System AG op een SmallGEO platform. Aan boord van de EDRS-C satelliet bevond zich ook nog het Hylas-3 communicatiepakket dat ontwikkeld werd door het Britse Avanti Communications. In onderstaand filmpje kan je meer leren over het Europese EDRS programma!
Oorspronkelijk werd de Ariane 5 raket ontwikkeld voor het lanceren van het Europese ruimteveer Hermes maar wegens te hoog oplopende kosten werd dit project in de jaren '90 vroegtijdig stopgezet. Sinds de krachtige Ariane 5 raket in 1996 voor het eerst werd gelanceerd, groeide deze uit tot een heus werkpaard binnen de Europese ruimtevaart en één van de meest betrouwbare lanceermiddelen op de markt. Zo brachten Ariane 5 raketten de afgelopen decennia al meer dan 200 satellieten in de ruimte waarvan de meeste werden gebruikt voor communicatiedoeleinden. Daarnaast lanceerden Ariane 5 raketten ook tal van navigatiesatellieten, ruimtetelescopen en planetaire ruimtesondes. Terwijl deze krachtige draagraketten gebouwd worden in opdracht van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA en het Franse ruimtevaartagentschap CNES is de hoofdaannemer van de Ariane 5 het Europese lucht- en ruimtevaartbedrijf Airbus Defence and Space. Alle onderdelen van de Ariane 5 worden in Europa gebouwd waarna deze worden verscheept naar Frans-Guyana om daar te worden geassembleerd. Vervolgens wordt elke Ariane 5 raket gelanceerd vanop het ELA-3 platform van het Guiana Space Center. De lanceringen worden uitgevoerd door het Europese lanceerbedrijf Arianespace die de raket ook op de commerciële markt probeert te verkopen. De Ariane 5 werd ontwikkeld om vrachten tot maximaal 20 ton tot in een lage baan om de Aarde te brengen en vrachten tot 11,1 ton tot in een geostationaire overdrachtbaan. Hiervoor beschikt de Ariane 5 over een centrale rakettrap die wordt aangedreven door en Vulcain motor met aan weerszijden van de centrale trap een krachtige dertig meter lange boosterraket die beiden uitgerust worden met vastebrandstofmotoren. De twee boosterraketten leveren bij de start van de lancering maar liefst 90% van het startvermogen van de Ariane 5. Bovenop de centrale trap bevindt zich nog een tweede rakettrap die de satellieten in de juiste baan om de Aarde moeten brengen. Deze combinatie zorgt ervoor dat de Ariane 5 raket bij de start van de lancering een kracht kan opwekken van 10.600 kN. Door zijn groot laadvermogen en het feit dat de Ariane 5 meerdere grote satellieten tegelijk in de ruimte kan brengen, zorgde dit ervoor dat deze Europese krachtpatser zeer succesvol en betrouwbaar werd. Momenteel heeft Arianespace nog contracten om de Ariane 5 raket te bouwen en te lanceren tot 2022 waarna de opvolger, de Ariane 6, deze moet vervangen.
