Wanneer de Duitse ruimtevaarder Alexander Gerst in juni 2018 naar het internationale ruimtestation ISS zal worden gebracht, zal hij een bijzondere 'vriend' met zich mee hebben. Zo zal Gerst vergezeld worden van de 'Crew Interactive Mobile Companion' (CIMON). Deze robot werd ontwikkeld door IBM in samenwerking met Airbus en kan met behulp van spraak- en beeldverwerking astronauten herkennen en zelfs met hen in interactie gaan. CIMON kan dankzij propellers voortbewegen in gewichtloze toestand en moet op termijn zorgen voor sociale interactie tussen mens en machine.
In tal van sciencefictionfilms spelen robotten vaak een zeer belangrijke rol aangezien ze dienst doen als intelligente assistentiesystemen. De bekendste voorbeelden zijn ongetwijfeld TARS in Interstellar, Marvin in The Hitchhiker's Guide to the Galaxy en HAL 9000 in 2001: A Space Odyssey. De kans dat dergelijke robotten in de nabije toekomst realiteit worden, is met het CIMON-project opnieuw een stukje groter. De vijf kilogram zware Crew Interactive Mobile Companion (CIMON) is een robot voorzien van kunstmatige intelligentie algoritmes die gebaseerd zijn op de bekende Watson-software van IBM. Tijdens zijn verblijf aan boord van het internationale ruimtestation ISS zal CIMON een soort stage doorlopen waarin hij de ruimtevaarders zal assisteren tijdens hun activiteiten. Zo kan CIMON data interpreteren, problemen oplossen en bevelen opvolgen. Daarnaast is deze kleine robot, die voorzien is van een humanoïde gezicht en een stem, ook in staat om de ruimtevaarders meteen te verwittigen wanneer er gevaar dreigt omwille van een technische fout met de systemen van het ruimtestation. Tijdens de eerste drie maanden aan boord van het ISS zal CIMON zich concentreren op kristalgroei in de ruimte, een Rubik-kubus oplossen en een complex medisch experiment uitvoeren waarbij CIMON dient als een intelligente vliegende camera. Volgens zijn ontwikkelaars bestaan sommige experimenten uit meer dan 100 stappen en CIMON kent deze allemaal. In een eerste fase zal de robot zich aan boord van het ruimtestation steeds in de buurt bevinden van Alexander Gerst maar daarna zal CIMON ook de andere ISS-bewoners volgen en analyseren. Het team achter CIMON programmeerde de robot zo dat het de stem van Gerst herkent en zijn gezicht kan lezen via camera’s. Wanneer de ruimtemissie van Gerst in de late herfst van 2018 zal eindigen, zal ook CIMON terug naar de Aarde worden gebracht. Airbus is van plan om de zwevende robotkop in de toekomst opnieuw te implementeren tijdens een bemande ruimtemissie.
CIMON, die de omvang heeft van een basketbal, is ook veel meer dan een technische assistent. Zo werd deze kleine robot ontworpen om op termijn zelfs de psychische toestand van de astronauten in het oog te houden. De robot kan de emotionele toestand van de ruimtevaarders analyseren en is zelfs in staat om te bepalen op welke manier de algemene groepsverhouding van de ruimtevaarders invloed hebben op hun werk. De ontwikkeling van een dergelijk intelligent assistentiesysteem is voor wetenschappers van groot belang aangezien deze een belangrijke rol kunnen spelen tijdens langdurige bemande ruimtemissies naar andere planeten. Zo zou een intelligent assistentiesysteem een handige hulp kunnen zijn tijdens een missie naar Mars die enkele jaren kan duren. Daarnaast kunnen dergelijke intelligente systemen ook van pas komen op Aarde zoals tijdens een operatie.
