Het European Space Astronomy Centre (ESAC) is de thuisbasis van het ESA's astronomisch onderzoek. Dit centrum is gevestigd in Villafranca del Castillo nabij Madrid in Spanje en werd in februari 2008 plechtig geopend door ondermeer de Spaanse Kroonprins. Het ESAC vormt de basis van de operationele centra die astronomisch en planetair onderzoek verrichten. Zo bestuderen wetenschappers vanuit het ESAC als eersten de data die afkomstig is van verschillende Europese ruimtetelescopen en ruimtesondes.
Sinds 2009 maakt het Data Processing Ground Centre voor ESA's Soil Moisture and Ocean Salinity eveneens deel uit van het ESAC. Een belangrijk onderdeel dat deel uitmaakt van het ESAC is ESA's deep-space antenna dat zich eveneens in Spanje bevindt. Het ESAC is vooral gekend om zijn Science Operation Centres (SOC's). Wetenschappers en andere ESA-medewerkers zijn vanuit de SOC's ondermeer verantwoordelijk voor de calibratie van de wetenschappelijke instrumenten aan boord van de ruimtesondes of ruimtetelescopen. Daarnaast helpen de SOC's ook om de data afkomstig van ruimtesondes te analyseren en te verwerken.
SOC's binnen het ESAC:
- XMM-Newton SOC
- Integral SOC
- Mars Express SOC
- Rosetta SOC
- Venus Express SOC
- Herschel SOC
- Planck SOC
Het European Space Astronomy Centre in Spanje - Foto: ESA
Naast het opvangen en analyseren van data afkomstig van Europese ruimtesondes en ruimtetelescopen is het ESAC ook nauw betrokken bij projecten met andere landen. Zo speelt het ESAC ook een belangrijke rol bij het Japanse Akari project en NASA's James Webb Space Telescope. Daarnaast is het ESAC ook de thuisbasis van het Spanish Laboratory for Space Astrophysics and Fundamental Physics (LAEFF).
ESA's deep-space antenna
Eén van de belangrijkste faciliteiten waar het European Space Astronomy Centre gebruik van maakt is ESA's deep-space antenna. Deze schotelantenne bevindt zich in het Spaanse Cebreros en werd in september 2005 in gebruik genomen. Met een diameter van 35 meter is deze schotelantenne de onmisbare schakel in de communicatie tussen ESA's ruimtesondes en de Aarde. Zo speelt het Cebreros grondstation een belangrijke rol bij de Europese Venus Express, Herschel en BepiColombo ruimteprojecten. De Cebreros deep-space antenna bevindt zich op 65 kilometer van het ESAC.
ESA's deep-space antenna in het Spaanse Cebreros - Foto: ESA