Iedereen heeft ongetwijfeld wel al foto's of beelden gezien van Amerikaanse astronauten die wandelen op de Maan. Het Amerikaanse Apollo Maanprogramma is dan ook nog steeds de grootste verwezenlijking van de mensheid op vlak van bemande ruimtevaart. Wat bij het grote publiek echter niet vaak geweten is, is dat de Sovjet-Unie eind de jaren '60 en begin de jaren '70 eveneens beschikten over een eigen krachtige Maanraket, een Sojoez 7K-LOK ruimtecapsule die de kosmonauten naar de Maan moest brengen en een bijhorende Maanlander.
De Lunniy Korabl (LK) was de Russische tegenhanger van de Amerikaanse Lunar Module (LM) en kon net als de Lunar Module een mens tot op het oppervlak van de Maan brengen. Deze kleine Maanlander had een gewicht van ongeveer 5,5 ton en bood plaats aan slechts één kosmonaut. Ondanks vele jaren van studie en tests slaagde de Sovjet-Unie er echter niet in om de Lunniy Korabl verder te brengen dan tot in een baan om de Aarde. Problemen met de Russische N1 Maanraket zorgden er uiteindelijk voor dat de Lunniy Korabl nooit tot op het Maanoppervlak kon gebracht worden.
Eigenschappen Lunniy Korabl Maanlander
- Hoogte Maanlander: 5,5 m
- Diameter Maanlander: 4,5 m
- Volume: 5 m³
- Gewicht Maanlander: 5,5 - 6,5 ton
- Operationele levensduur: maximum 30 dagen
- Crew: 1 - 2 kosmonauten
- Aantal ruimtevluchten: 3
Lunniy Korabl vs. Lunar Module
Ondanks enkele gelijkenissen, zoals het landingsgestel, waren er toch opmerkelijke verschillen tussen de Russische Lunniy Korabl en de Amerikaanse Lunar Module. Zo was de manier van landen bij de Russische Lunniy Korabl helemaal anders en woog deze Maanlander driemaal minder dan de Lunar Module. In eerste instantie moest de Lunniy Korabl slechts één kosmonaut naar de Maan brengen maar er bestonden ook plannen om de Sovjet-Maanlander om te bouwen zodat men uiteindelijk twee kosmonauten tot op het Maanoppervlak kon brengen. De Amerikaanse Lunar Module bracht steeds twee astronauten tot op de Maan. Het feit dat de Russische Maanlander geen luchtsluis had waardoor de kosmonauten zich van de Sojoez 7K-LOK ruimtecapsule naar de Maanlander konden begeven, is ongetwijfeld één van de grootste verschillen ten opzichte van de Amerikaanse Lunar Module. Zo moest een Russische kosmonaut zich door middel van een ruimtewandeling van de Sojoez 7K-LOK naar de Lunniy Korabl begeven tijdens de reis naar de Maan. Sovjet-ingenieurs hadden voor deze manier van werken gekozen aangezien een luchtsluis opnieuw zoveel meer gewicht betekende dat moest gelanceerd worden. Ook op vlak van propulsie waren er enkele opmerkelijke verschillen die leidden tot een lichtere Maanlander. Zo zou de Lunniy Korabl dezelfde raketmotor gebruiken om te landen op de Maan alsook om er opnieuw van op te stijgen. De Amerikaanse Lunar Module had een apart propulsiesysteem dat de astronauten van de Maan tot aan de Apollo ruimtecapsule bracht. Om zich vanuit een baan om de Maan los te maken en te beginnen aan de afdaling naar het Maanoppervlak zou de Lunniy Korabl dezelfde N1 rakettrap gebruiken (Block D) die de Sojoez 7K-LOK tot in een baan om de Maan bracht. De Amerikaanse Lunar Module had hiervoor een eigen propulsiesysteem. Al deze verschillen zorgden ervoor dat de Lunniy Korabl uiteindelijk een gewicht had van ongeveer 5,5 ton ten opzichte van de 14 ton zware Amerikaanse Lunar Module. Elke Lunniy Korabl zou ook uitgerust worden met een 100 kilogram zwaar pakket aan wetenschappelijke experimenten. Eén van de belangrijkste wetenschappelijke instrumenten aan boord van de Sovjet-Maanlander was wellicht de 59 kilogram zware boor waarmee de kosmonaut bodemstalen terug naar de Aarde zou brengen.
Reis naar de Maan
Het plan van Chief Designer Sergei Korolev om een kosmonaut tot op de Maan te brengen, was niet zo heel verschillend als het plan dat de Verenigde Staten hadden tijdens het Apollo Maanprogramma. De Sojoez 7K-LOK ruimtecapsule zou twee kosmonauten in de ruimte brengen en was de tegenhanger van de Amerikaanse Apollo ruimtecapsule. Deze aangepaste Sojoez ruimtecapsule zou in de ruimte gebracht worden door een krachtige N1 draagraket en zou zich in een lage baan om de Aarde vasthechten aan de Lunniy Korabl Maanlander. De vierde rakettrap van de N1 (Block G) zou uiteindelijk de Lunniy Korabl samen met de Sojoez 7K-LOK en een vijfde N1-rakettrap (Block D) op weg naar de Maan brengen. Eenmaal aangekomen bij de Maan zou de vierde N1-rakettrap de snelheid van het hele gevaarte minderen waarna één kosmonaut zich door middel van een ruimtewandeling naar de Lunniy Korabl Maanlander zou begeven. Samen met de Block D rakettrap zou de Lunniy Korabl vervolgens beginnen aan zijn afdaling naar het Maanoppervlak. Eenmaal aangekomen op de Maan zou de kosmonaut er maximaal één dag verblijven. De kosmonaut zou de Maanwandeling uitvoeren met een Krechet-94 ruimtepak dat speciaal ontwikkeld werd voor het Sovjet-Maanprogramma. Uiteindelijk zou de raketmotor van de Lunniy Korabl op het einde van het verblijf op de Maan opnieuw tot ontbranding gebracht worden zodat de Maanlander zich terug tot in een baan om de Maan zou brengen. Aangekomen bij de Sojoez 7K-LOK ruimtecapsule zou de kosmonaut zich door middel van een ruimtewandeling opnieuw tot in de Sojoez begeven waarna de Lunniy Korabl het hele gevaarte op weg moest zetten naar de Aarde. Op het einde van de missie zou de Sojoez terugkeercapsule de twee kosmonauten uiteindelijk terugbrengen naar de Aarde zoals tijdens een klassieke Sojoez-missie.
Testvluchten
De Russische Lunniy Korabl Maanlander werd driemaal gelanceerd in het kader van test- en evaluatievluchten. Zo werd de Maanlander, onder de benamingen 'Cosmos 379', 'Cosmos 398' en 'Cosmos 434', op 24 november 1970, 26 februari 1971 en 12 augustus 1971 in de ruimte gebracht vanop de Bajkonoer lanceerbasis door middel van Sojoez-L draagraketten. In een lage baan om de Aarde werden de drie Lunniy Korabl Maanlanders, die zonder landingsgestel uitgerust werden, uiteindelijk onderworpen aan een hele reeks tests en werden er verschillende mogelijke problemen gesimuleerd. De drie testvluchten verliepen uiteindelijk succesvol waardoor de Lunniy Korabl officieel klaar werd bevonden door de ingenieurs en projectleiders voor een eerste bemande Sovjet-Maanmissie.
Stopzetten van het Sovjet-Maanprogramma
Ondanks het feit dat de Verenigde Staten in juli 1969 als eersten een mens op de Maan brachten en hierdoor de ruimtewedloop hadden gewonnen, stopte het Sovjet-Maanprogramma nog steeds niet. Tussen februari 1969 en november 1972 lanceerden de Sovjet-Unie vier krachtige N1 Maanraketten. Helaas faalden zij alle vier tijdens hun lancering. Aanpassingen in het ontwerp van de raket konden er echter niet voor zorgen dat de N1 zowel de Maanlander alsook en Sojoez 7K-LOK ruimtecapsule tot in een lage baan om de Aarde kon brengen. Tijdens de tweede N1 lancering op 3 juli 1969, slechts dertien dagen voor de lancering van Apollo 11, explodeerde de krachtige Maanraket zelfs alvorens deze opsteeg waardoor ook het lanceercomplex zware schade opliep. Uiteindelijk werd een vijfde N1 raket met aan boord de Lunniy Korabl Maanlander en Sojoez 7K-LOK ruimtecapsule in 1974 klaargemaakt voor lancering maar de Sovjet-Unie besloot in mei 1974 hun Maanprogramma definitief te stoppen. De Sovjet-Unie liet de Maan achter zich en zou zich nu gaan toeleggen op de ontwikkeling en de bouw van ruimtestations.
Lunniy Korabl Maanlanders tentoongesteld
Vandaag de dag kan je nog steeds enkele Lunniy Korabl Maanlanders bewonderen. Zo bevinden er zich enkele exemplaren in het Moscow Aviation Institute, in de Orevo Research and Educational Facility of Bauman University in Moscow, in de RKK Energia Plant in Korolev en in de A. F. Mozhayskogo Academy in St. Petersburg.
