Lancering van de Sojoez MS-16 ruimtecapsule.
Foto: NASA TV

Op donderdag 9 april 2020 is vanop de Bajkonoer lanceerbasis in Kazachstan een Sojoez ruimtevaartuig gelanceerd met aan boord drie ruimtevaarders. De drie ruimtevaarders, één Amerikaan en twee Russen, werden voor het eerst in de ruimte gebracht met een Sojoez 2.1a raket en niet meer met een Sojoez FG raket. De drie nieuwe bemanningsleden moeten normaal zes maanden leven en werken aan boord van het internationale ruimtestation. Als gevolg van de wereldwijde crisis met het coronavirus verliepen ook de voorbereidingen en de lancering zelf onder zeer strenge veiligheidsmaatregelen. 

De Sojoez MS-16 ruimtecapsule vertrok om 10u05 Belgische tijd vanop hetzelfde lanceercomplex vanwaar ook 's werelds eerste ruimtevaarders, Joeri Gagarin, werd gelanceerd. Negen minuten na de start van de lancering vanop het legendarische lanceerplatform op de Bajkonoer lanceerbasis werd de Sojoez MS-16 ruimtecapsule losgemaakt van de raket en begonnen de ruimtevaarders aan hun reis naar het internationale ruimtestation ISS. Vier omwentelingen om onze planeet later koppelde de Sojoez MS-16 zich om 16u13 Belgische tijd probleemloos vast aan de Zvezda module van het ruimtestation. Eenmaal aangekomen bij het ruimtestation werden de drie nieuwe bemanningsleden opgewacht door de kosmonaut Oleg Skripochka en de twee Amerikaanse astronauten Andrew Morgan en Jessica Meir. In het verleden duurde de vlucht van een Sojoez ruimtetuig naar het internationale ruimtestation steeds twee dagen. Ook de Amerikaanse Space Shuttles deden er steeds twee dagen over om het ISS te bereiken. Gedurende de voorgaande reizen van Sojoez ruimtetuigen naar het ISS werd de baan van het ruimtetuig geleidelijk opgetrokken aangezien het ISS in een baan om de Aarde draait op een hoogte van ongeveer 400 kilometer. De nieuwe, verkorte reis naar het ruimtestation duurt nu vier omwentelingen om de Aarde en is voor de ruimtevaarders aan boord van de Sojoez veel aangenamer aangezien zij geen twee dagen moeten leven in een piepkleine ruimte. Ook voor het Russische vluchtleidingscentrum biedt een korte reis naar het ISS meer voordelen aangezien er veel minder vluchtleiders nodig zijn en men op die manier kosten kan besparen. Tijdens de eerste 90 minuten na de lancering moet de Sojoez wel enkele cruciale baanmanoeuvres uitvoeren zodat het bemande ruimtetuig het ISS snel kan inhalen.

De Sojoez MS-16 bemanning - Foto: Roscosmos

De crew die tijdens deze lancering naar het internationale ruimtestation ISS werd gebracht, bestaat uit de Amerikaanse astronaut Chris Cassidy en de twee Russische kosmonauten Anatoli Ivanishin en Ivan Vagner. De drie ruimtevaarders moeten normaal 196 dagen aan boord van het ruimtestation blijven waar ze tal van wetenschappelijke experimenten en onderhoudstaken gaan uitvoeren. Tijdens hun verblijf aan boord van het ruimtestation verwachten Cassidy, Ivanishin en Vagner ook de komst van een Dragon ruimtecapsule van SpaceX die binnen enkele maanden een eerste bemande testvlucht gaat uitvoeren. Terwijl deze missie voor Chris Cassidy en Anatoli Ivanishin al hun derde ruimtemissie is, was dit voor Ivan Vagner zijn eerste lancering. Chris Cassidy maakte voor zijn carrière als astronaut deel uit van de US Navy Seal's en werd in mei 2004 geselecteerd door de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA als astronaut. De eerste keer ging Cassidy in 2009 de ruimte in aan boord van het Amerikaanse ruimteveer Endeavour en in 2013 werd hij met een Russische Sojoez ruimtecapsule al eens naar het internationale ruimtestation ISS gebracht. De Rus Anatoli Ivanishin maakt sinds mei 2003 deel uit van het Russische korps van kosmonauten en ging in 2011 al een eerste maal naar het internationale ruimtestation. In 2016 ging Anatoli Ivanishin een tweede maal naar het ISS en alles samen verbleef hij al meer dan 280 dagen in een baan om onze planeet.

De voorbereiding van deze lancering verliep onder veel strengere veiligheidsmaatregelen dan gewoonlijk als gevolg van de wereldwijde crisis met het coronavirus (COVID-19). Zo bevonden de drie ruimtevaarders zich zoals gewoonlijk een maand in quarantaine zodat ze niet zouden besmet geraken met het coronavirus en werden diverse Russische rituelen die vooraf gaan aan een lancering geannuleerd of aangepast. Ook de lancering zelf werd bijgewoond door veel minder mensen dan gewoonlijk. De ruimtevaarders konden de laatste dagen ook niet persoonlijk afscheid nemen van hun familie. 

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.