Op 25 juni 2023 richtte NASA's James Webb ruimtetelescoop zich op de beroemde ringenplaneet Saturnus voor zijn eerste nabij-infrarood waarnemingen van de planeet. De eerste beelden van Webb's NIRCam (Near-Infrared Camera) fascineren onderzoekers nu al. Saturnus zelf lijkt extreem donker op deze infrarode golflengte waargenomen door de telescoop, omdat methaangas bijna al het zonlicht absorbeert dat op de atmosfeer valt.
Een internationaal team van wetenschappers heeft met behulp van gegevens van de NASA/ESA/CSA James Webb Space Telescope voor het eerst een molecuul gedetecteerd dat bekend staat als het methylkation (CH3+) en dat zich bevindt in de protoplanetaire schijf rond een jonge ster. Ze hebben deze prestatie geleverd met een interdisciplinaire analyse door deskundigen, waaronder belangrijke input van spectroscopisten uit laboratoria. Deze eenvoudige molecule heeft een unieke eigenschap: het reageert relatief inefficiënt met het meest voorkomende element in ons heelal (waterstof), maar reageert gemakkelijk met andere moleculen en initieert zo de groei van complexere koolstofmoleculen.
Met behulp van de James Webb Space Telescope heeft een groep astronomen onder leiding van Sebastian Zieba (MPIA, Sterrewacht Leiden) gezocht naar een atmosfeer op de rotsachtige exoplaneet TRAPPIST-1 c. Hoewel de planeet qua grootte en temperatuur bijna identiek is aan Venus, en de verwachting was dat hij een dikke dampkring zou hebben, blijkt de atmosfeer heel anders te zijn. Door de warmte die de planeet afgeeft te analyseren, concluderen ze dat de planeet mogelijk slechts een ijle atmosfeer heeft met een minimale hoeveelheid kooldioxide. De resultaten zijn verschenen in het tijdschrift Nature.
Met behulp van gegevens die zijn verzameld door NASA's Cassini ruimtesonde heeft een internationaal team van wetenschappers ontdekt dat fosfor, een essentieel chemisch element voor leven, opgesloten zit in zoutrijke ijskorrels die door Enceladus de ruimte in zijn geslingerd. Het is bekend dat de kleine maan een oceaan aan de oppervlakte heeft en water uit die oceaan barst door scheuren in de ijskorst van Enceladus als geisers bij zijn zuidpool, waardoor een pluim ontstaat. De pluim voedt vervolgens de E-ring van Saturnus (een zwakke ring buiten de helderdere hoofdringen) met ijzige deeltjes.
Een team van astronomen heeft met behulp van waarnemingen van de Hobby-Eberly Telescoop (HET) van het McDonald Observatorium van de Universiteit van Texas in Austin een van de langste gasstaarten ontdekt die ooit zijn waargenomen bij het ontsnappen van een planeet. De planeet, HAT-P-32b, is bijna twee keer zo groot als Jupiter en verliest zijn atmosfeer door middel van dramatische stralen helium die zich voor en achter hem ontvouwen terwijl hij door de ruimte reist.
De detectie van zwaartekrachtgolven die worden geproduceerd tijdens het samensmelten van zwarte gaten, leert ons van alles over de eigenschappen van deze extreme objecten. Een team van onderzoekers in de groep van Gianfranco Bertone aan de Universiteit van Amsterdam ontwerpt nieuwe technieken om informatie te winnen, niet alleen over de zwarte gaten zelf, maar ook over hun omgeving.
Een waterdamppluim van de Saturnusmaan Enceladus van meer dan 9.650 km, bijna de afstand van Los Angeles, Californië tot Buenos Aires, Argentinië, is ontdekt door onderzoekers met behulp van NASA's James Webb Space Telescope. Dit is niet alleen de eerste keer dat een dergelijke wateremissie over zo'n grote afstand is waargenomen, maar Webb geeft wetenschappers ook voor het eerst een directe blik op hoe deze emissie de watervoorziening van het hele systeem van Saturnus en zijn ringen voedt.
Naast de grimmige lijst van record ijsverliezen, record luchttemperaturen en record droogtes, die onlangs allemaal het nieuws haalden, heeft ook de temperatuur van het oppervlaktewater van onze oceanen een recordhoogte bereikt. Nu er een El Niño op komst is, wordt gevreesd dat we binnenkort met nog ergere extremen te maken zullen krijgen.
Met behulp van ESO’s Visible and Infrared Survey Telescope for Astronomy (VISTA) hebben astronomen een uitgebreide infraroodatlas gemaakt van vijf nabijgelegen stellaire kraamkamers. Daartoe hebben ze meer dan een miljoen afzonderlijke opnamen samengevoegd. Op de grote mozaïeken zijn jonge sterren-in-wording te zien, ingebed in dikke stofwolken. Dankzij deze waarnemingen beschikken astronomen over een uniek hulpmiddel om het ingewikkelde vraagstuk van de geboorte van sterren te ontcijferen.
Twee NASA CubeSats voor het bestuderen van tropische cyclonen, waaronder orkanen en tyfoons, zijn in een baan om de aarde gebracht na een succesvolle lancering op maandag 8 mei 2023. Het eerste paar TROPICS (Time-Resolved Observations of Precipitation structure and storm Intensity with a Constellation of Smallsats) satellieten van het Amerikaanse ruimtevaartagentschap steeg op aan boord van een Electron-raket van Rocket Lab's Launch Complex 1 Pad B in Māhia, Nieuw-Zeeland.
Lancering van de Russische ruimtesonde Luna 3 die als eerste foto's maakt van de achterzijde van de Maan. Het 278 kilogram zware ruimtetuig werd uitgerust met camera's en detectors voor het meten van kosmische straling en het opsporen van micrometeorieten. De eerste foto werd genomen op een afstand van 63 500 kilometer en in totaal maakte Luna 3 29 opnamen, waarvan 30% van de voorkant en 70% van de achterkant van de Maan. Foto: NASA
Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!
Wordt medewerkerDeze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.