Iedereen kent wellicht wel de planeten uit ons zonnestelsel of kan vertellen wat ons zonnestelsel is maar tot waar bevind ons zonnestelsel zich en wat bevind er zich net voorbij ons zonnestelsel? De “heliosfeer” is het gebied rondom en in het zonnestelsel waarin de zonnewind en het interplanetair magnetisch veld regeren maar wanneer de afstand tot de zon te ver wordt en we ons ver van de buitenste planeten zouden begeven zouden we merken dat deze zonnewind snel in kracht en snelheid zal afnemen en hier ons zonnestelsel en zijn invloed eindigt.

 -

De “heliosfeer” is een gebied rondom het zonnestelsel waarin de invloed van het interplanetair magnetisch veld en de zonnewind sterker zijn en overheersen ten opzichte van de interstellaire ruimte. Deze zonnewind begeeft zich in alle richtingen van de zon weg met een snelheid van verschillende honderden kilometers per seconde maar op een bepaalde afstand, net voorbij Pluto, begint deze zonnewind plots af te nemen in snelheid en komt het in contact met verschillende soorten gassen uit de interstellair ruimte. Deze gassen zullen er ook voor zorgen dat de zonnewind zal worden afgebogen door de druk en deze zal de vorm krijgen van een komeetstaart die we in het Engels de “heliohealth” heten. Het uiterste punt van deze staart van de “heliohealt” zal uiteindelijk overgaan in de interstellaire ruimte en dit punt noemen we in de astronomie de “heliopauze” en hier eindigt dus ook de “heliosfeer”. De “heliopauze” wordt aanzien als het eindpunt van ons zonnestelsel en het punt waarop de “heliopauze” overgaat in interstellaire ruimte het men in het Engels de “bow shock” en is een zeer turbulent gebied.

De zonnewind speelt dus van essentieel belang bij het onderzoek naar het eindpunt van ons zonnestelsel maar wat is deze zonnewind eigenlijk en waarom heeft het invloed een invloed op de grootte van ons zonnestelsel? Geïoniseerde deeltjes die afkomstig zijn van de corona van de zon worden door de zogenaamde “zonnewind”  de ruimte in geblazen en zullen het zonnestelsel opvullen waardoor andere interstellaire ruimte hierdoor niet kan doordringen. De zonnewind beschermd ons eigenlijk tegen stralingen afkomstig uit het universum maar is op zich ook zeer gevaarlijk en wordt door het magnetisch veld van de aarde grotendeels tegengehouden. Het punt waar deze “beschermende” zonnewind eindigt wordt dan ook aangenomen als het eindpunt van ons zonnestelsel. Een ander woord voor “heliopauze” is soms ook “magnetopauze” en deze verwijst naar het gebied waar het magnetisch veld van de zon eindigt.

-

De Amerikaanse onbemande ruimtesondes Voyager 1 en 2 en Pioneer 10 en 11 bevinden zich momenteel in de buitenste regiones van ons zonnestelsel en zullen ons meer moeten leren over de “heliopauze” en “heliohealth”. Op 24 mei 2005 maakte de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie bekend dat de Voyager 1 ruimtesondes de zogenaamde “termination shock” had bereikt. Deze “termination shock” is het gebied waar de zonnewind sterk afneemt in snelheid en waar zich even verder de “heliopauze” bevind. Toen de Voyager 1 zich in dit gebied begaf bevond de ruimtesonde zich op een afstand van 85 AE van ons en toen de Voyager 2 in mei 2006 eveneens in de “termination shock” terecht kwam bevond die zich maar op 76 AE van ons waardoor astronomen vermoeden dat de vorm van de “heliosfeer” afbuigt van het centrum van ons melkwegstelsel weg door de druk die de interstellaire materie uitoefent op dit gebied.

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.

Dit gebeurde vandaag in 1974

Het gebeurde toen

De Amerikaanse ruimtesonde Mariner 10 vliegt op een afstand van 703 kilometer langs het oppervlak van de kleine planeet Mercurius. Tot 3 april 1974 werden foto's genomen van de planeet Mercurius door Mariner 10 en het ruimtetuig merkte een zwak magnetisch veld op bij de planeet. De instrumenten aan boord van Mariner 10 merkten ook zeer grote termepartuursverschillen in dag en nacht op bij deze planeet: tussen -183 en 187° C. In totaal nam de sonde tijdens deze eerste passage 2300 foto's.Dit onbemande ruimtetuig werd op 3 november 1973 in de ruimte gebracht en werd het eerste ruimtevaartuig dat twee planeten bezocht tijdens één ruimtemissie. Foto: NASA

Ontdek meer gebeurtenissen

Redacteurs gezocht

Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!

Wordt medewerker

Steun Spacepage

Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.

23%

Sociale netwerken